اسید استیک، یک اسید ضعیف با فرمول مولکولی CH۳COOH )به شکل CH۳CO۲H, C۲H۴O۲ و HC۲H۳O۲ نیز نوشته می شود( است که به نام اسید اتانوئیک و اسید متان کربوکسیلیک نیز شناخته می شود. این اسید متعلق به گروه اسیدهای کربوکسیلیک بوده که بعد از اسید فرمیک دومین اسید کربوکسیلیک می باشد. اسید استیک یک مایع شفاف و بدون رنگ است که بوی تند و مزه ترش آن موجود تشخیص آن می گردد. وزن مولکولی اسید استیک ۶۰.۰۵ گرم بر مول بوده و بخاطر وجود کربن در فرمول شیمیایی آن بعنوان یک اسید آلی شناخته می شود. این نوع اسید به دو گونه آبدار و خشک تقسیم می گردد که هر کدام از این گونه ها دارای ویژگی ها و کاربردهای مختص به خود می باشند. گونه آبدار آن که در واقع شکل رقیق اسید استیک است به عنوان سرکه شناخته شده که از رایج ترین مواد شیمیایی در بین افراد جامعه می باشد. در واقع در این گونه از استیک اسید ۸۰ درصد آن آب می باشد. وقتی اسید استیک رقیق نشود و هیچ مولکول آبی نداشته باشه (یا کمتر از ۱ درصد) به آن اسید استیک خشک یا بی آب یا اسید استیک یخچالی یا اسید استیک گلاسیال می گویند که این ماده شیمیایی دارای خورندگی بالا بوده و در تماس با پوست، چشم، بینی و همین طور برای طبیعت آسیب رسان می باشد. درباره عوارض ناشی از تماس با این گونه از اسید استیک در قسمت عوارض اسید استیک به طور کامل صحبت شده است. این ماده در دمای ۱۶.۶ درجه سانتی‌گراد که از دمای اتاق پایین تر است منجمد شده و در ۱۱۷.۹ درجه سانتی‌گراد به جوش می یاد.
اسید استیک گلاسیال یا خشک، به شکل یخ می باشد اما وقتی در مورد اسید استیک معمولی صحبت می کنیم، منظور همان فرم آبدار این اسید است. درواقع اسید استیک معمولی در دمای معمولی هیچ موقع یخ نمی زند و مخلوط اسید استیک خالص و آب است. اسید استیک معمولی یک حلال قطبی بوده که قابلیت انحلال با ترکیبات و حلال های قطبی و غیر قطبی دیگر نظیر نمک های معدنی و قندها، روغن ها، گوگرد، آب، کلروفرم و هگزان را دارد. انحلال پذیری بالای این ماده شیمیایی موجب پرکاربرد شدن آن در صنعت شده است. خاصیت انحلال پذیری استیک اسید کمک به رسوب زدایی و رفع زنگ زدگی اجسام و قطعات مختلف می کند که در قسمت کاربرد اسید استیک در صنعت راجع به آن توضیحاتی ارائه می گردد.
این ماده شیمیایی پر کاربرد، از ۲ روش طبیعی و صنعتی تولید می گردد. اسید استیک در روش طبیعی از میوه‌ها و برخی مواد غذایی فاسد شده از فرآیند تخمیر تولید می‌شود. در واقع این ماده شیمیایی از فرآیند تخمیر مواد غذایی که دارای نشاسته و قند و مواد الکلی می باشد تولید می گردد. در مصارف خوراکی اکثرا افراد به دنبال یافتن اسید استیک طبیعی یا همان سرکه طبیعی می باشند. تولید اسید استیک از طریق روش صنعتی برای اولین بار توسط یک شیمیدان آلمانی با استفاده از مواد معدنی ساخته شد. پس از آن تولید این ماده شیمایی از ترکیب متانول و مونواکسیدکربن توسط یک شرکت آمریکایی انجام شد که این روش با توجه به قیمت پایین هر دو ماده شیمیایی متانول و کربن مونواکسید بسیار مقرون به صرفه بود. پس از آن روش های مختلفی جهت تولید استیک اسید نظیر اکسیداسیون بوتان و همچنین اکسیداسیون استالدئید در حضور تعدادی کاتالیزگر ارائه شد. با همه این تفاسیر این ماده شیمیایی تولید می شود تا جهت ارائه به بازار مورد استفاده قرار بگیرد.
در واقع تولید این ماده شیمیایی جهت ارائه به بخش‌های مختلف کشاورزی، پزشکی، تصفیه آب، داروسازی و غیره است که در ادامه در مورد کاربردهای مختلف آن توضیحاتی ارائه می شود.
.png)
.png)
همان طور که اشاره شد اسید استیک بعنوان یکی از مواد شیمیایی پر کاربرد در بخش های مختلف کشاورزی، صنعتی، خوراکی و پزشکی مورد استفاده قرار می گیرد. در هر سال بطور متوسط ۱ میلیون تن از این ماده شیمیایی تولید می گردد که این نشان از بالا بودن مصرف این ماده شمیایی در بخش های مختلف می باشد. در ادامه به تفصیل به ارائه ی کاربردهای مختلف این اسید شیمیایی می پردازیم که البته می توان در دنیای امروز کاربردهای زیادتری را نیز برای این نوع اسید ارائه کرد که ما تنها به مواردی با کاربردهای وسیع تر بسنده می کنیم.
یکی از موارد مصرف اسید استیک در پزشکی می باشد که این موضوع از خاصیت آنتی باکتریال بودن و ضد میکروبی بودن این ماده شیمیایی ناشی می شود. در واقع از قدیم از این ماده شیمیایی جهت ضد عفونی کردن و از بین بردن قارچ ها استفاده می کردند. با توجه به چنین خاصیتی علم پزشکی با بکارگیری این ماده شیمیایی در ساخت داروهای مختلف درمانی و همچنین کمک گرفتن از این نوع اسید در درمان برخی بیماری ها، گام بلندی را در جهت ارتقای روش های درمانی برداشت. در واقع در کنار دیگر مواد شیمیایی می توان اسید استیک را یکی از پرکاربردترین نوع از اسیدهای شیمیایی در پزشکی معرفی کرد.
یکی از کاربردهای اسید استیک در پزشکی استفاده از این ماده شیمیایی جهت درمان بیماری‌هایی است که در اثر فعالیت برخی باکتری‌ها ایجاد می گردند. استیک اسید با غیر فعال کردن باکتری ها موجب دفع آن ها و به طبع درمان بیماری می شود. با توجه به خاصیت ضد عفونی کنندگی استیک اسید از این ماده شیمیایی در جهت ضد عفونی کردن و تمیز کردن برخی از ابزارهای پزشکی استفاده می گردد. ابزارهایی که معمولا توسط جراحان در حین عمل جراحی استفاده می شود همچنین ابزارهای مورد استفاده توسط دندان پزشکان همه و همه برای ضد عفونی شدن از این ماده شیمیایی یا ترکیباتی از آن بهره مند می شوند.
همان طور که اشاره کردیم، اسید استیک یکی از انواع اسیدهای شیمیایی است که در ساخت داروهای مختلف درمانی مورد استفاده قرار می گیرد. تحقیقات نشان می دهد که داروهای حاوی اسید استیک به طور باور نکردنی در درمان سرطان معده ماثر است. نکته جالب توجه اینکه اسید استیک موجود در این نوع از داروها، سلول های سرطانی را نابود و سلول های سالم را بدون هیچ گونه آسیبی نگه می دارند که همین امر موجب کاربردی شدن این نوع از ماده شیمیایی در درمان سرطان ها می شود. یکی دیگر از داروهای تولید شده از اسید استیک، داروهای درمان التهابات گوش و گوش درد می باشد. خاصیت آنتی باکتریال این ماده شیمیایی در درمان این بیماری ها بسیار نقش آفرینی می کند. یکی از کاربردهای درمانی اسید استیک کنترل قند خون افراد می باشد. در واقع اسید استیک رقیق شده می تواند در کاهش قند خون افراد دیابتی موثر باشد. همچنین در طب سنتی از ترکیب اسید استیک یا همان سرکه (سرکه سیب) با زیره به عنوان روشی برای کاهش وزن استفاده می کنند.
رد پای این اسید پرکاربرد را در آزمایشگاه های طبی جهت تشخیص تعداد گلبول های سفید و قرمز خون می توان یافت. همچنین جهت تشخیص سرطان دهانه رحم استیک اسید مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده شیمیایی را می توان در جراحی های ارتوپدی جهت دفع باکتری در محل های تحت جراحی و نیز کاهش اسکار و آثار جراحت بعد از جراحی ها مورد استفاده قرار داد.
تمامی موارد ذکر شده از جمله کاربردهای اسید استیک در پزشکی بوده که امروز دانشمندان در پی یافتن خواصیت های بیشتر این ماده شیمیایی در درمان، بهبود و تشخیص بیماری ها می باشند. در ادامه در مورد کاربرد اسید استیک در کشاورزی صحبت خواهیم کرد.
.png)
.png)
یکی از موارد پرکاربرد اسید استیک در صنعت کشاورزی می باشد. با توجه به خاصیت آنتی باکتریال اسید استیک می توان از این ماده در صنعت کشاورزی جهت جلوگیری از رشد باکتری ها و قارچ ها در زمین های کشاورزی و سیلوهای خوراک دام که از ترکیبات این ماده شیمیایی با دیگر مواد تولید می شود استفاده کرد. استیک اسید همچنین در تولید انواع حشره کش ها و علف کش ها مورد استفاده قرار می گیرد. یکی دیگر از کابردهای اسید استیک در کشاورزی که می توان به آن اشاره کرد استفاده از آن جهت از بین بردن آهک خاک می باشد. در واقع زمینی که میزان آهک آن زیاد باشد جلوی رشد گیاهان در آن گرفته می شود. به همین منظور کشاورزان از اسید استیک رقیق شده برای برطرف کردن آهک اضافی خاک استفاده می کنند. در این حالت با توجه به اینکه آهک دارای خاصیت قلیایی می باشد با اضافه شدن اسید استیک، خاک از حالت بازی خارج شده و امکان رشد گیاهان فراهم می گردد. بنابراین با وجود میزان تاثیر گذاری بالای این ماده شیمایی در رشد گیاهان و همچنین قیمت مناسب آن می توان آن را بعنوان بهترین گزینه برای مصرف کشاورزان معرفی کرد. در ادامه به معرفی یکی از پرکاربردترین مصارف اسید استیک می پردازیم که همان مصارف غذایی می باشد.
همان طور که اشاره شد می توان صنایع غذایی را بعنوان پر مصرف ترین بخش بین بین سایر بخش ها جهت استفاده از اسید استیک معرفی کرد. از این منظر که در صنایع غذایی اسید استیک به دو دلیل بسیار پر کاربرد می باشد. این ماده شیمیایی اول به عنوان طعم دهنده در انواع مواد غذایی مواد استفاده بوده و همچنین به عنوان نگهدارنده انواع مواد غذایی کاربرد دارد. استفاده از اسید استیک در تولید انواع ترشیجات صنعتی و بسیاری از محصولات نظیر سس مایونز ، سس سالاد، سس کچاپ ، انواع چیپس جهت ایجاد طعم مناسب در آن ها و همچنین استفاده از اسید استیک در فرآورده های غذایی جهت کاهش بار میکروبی آن ها مورد توجه می باشد. اسید استیک رقیق شده که همان سرکه می باشد در بسیاری از مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرد. که یکی از پایه های ثابت انواع ترشیجات محلی و صنعتی محسوب می گردد. همچنین به دلیل ترکیبات خاص اسید استیک، این ماده شیمیایی براثر واکنش با مواد دیگری نظیر جوش شیرین سبب ایجاد پف در خوراکی ها می شود. این نوع ترکیب را اکثرا در فرآیند تولید خمیر نانوایی ها می توان مشاهده کرد که با ترکیب جوش شیرین و اسید استیک، خمیر پف کرده و نان تولید شده از آن دارای خاصیت اسفنجی می شود. در واقع جوش شیرین به تنهایی قابلیت تحریک حباب های هوایی داخل خمیر را نداشته و تنها با ترکیب با استیک اسید این امکان فراهم می شود. همان طور که اشاره شد یکی از کاربردهای اسید استیک در جلوگیری از رشد میکروب در انواع مواد غذایی می باشد. که این فرآیند با تنظیم PH مواد غذایی صورت می گیرد. میکروب ها معمولا در pHبالا و پایین از بین می روند. بنابراین استیک اسید نقش اسیدیته کردن مواد غذایی را بازی می کند به این مفهوم که با اضافه شدن به انواع مواد غذایی موجب کاهش میزان ph شده و نتیجتا از ورود میکروب در آن ماده غذایی جلوگیری می کند. با توجه به تاییدیه از سازمان غذا و داروی آمریکا این ماده شیمایی مجاز به استفاده در مواد خوراکی بوده و بدون خطر می باشد که البته توجه به این نکته نیز پر اهمیت بوده که استفاده بیش از اندازه از آن موجب ایجاد بیماری های گوارشی مختلف می گردد. اکنون با ذکر موارد استفاده از اسید استیک در صنایع غذایی، به کاربرد اسید استیک در صنعت می پردازیم.
.png)
.png)
کاربرد صنعتی از ماده شیمیایی استیک اسید بسیار وسیع و گسترده می باشد. یکی از کاربردهای اسید استیک رسوب سزایی و چربی گیری می باشد که می تواند در صنایع مختلف جهت رفع زنگ زدگی و رسوب های ایجاد شده حین فرآیند تولید بسیار پرکاربرد باشد. این ماده شیمیایی پس از ترکیب با رسوب ها و جرم های ایجاد شده در واقع آن را از حالت جامد به مایع تبدیل کرده و موجب کنده شدن آن ها از روی سطح می شود.
از طرفی استیک اسید بعنوان پایه ای برای تولید مواد شیمیایی پرکاربرد صنعتی محسوب می شود. بعنوان مثال برای تولید مواد مختلف پلیمری و انواع ترکیبات شیمیایی نظیر مونومر وینیل استات، انیدرید استیک، استر، مونومر وینیل استات و غیره مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده شیمیایی در تولید لاستیک و پلاستیک، تولید الیاف مصنوعی، تولید رنگ و چسب و همچنین خالص سازی ترکیبات آلی مورد استفاده قرار می گیرد.
تمامی موارد ذکر شده از جمله کاربردهایی بود که می توان برای اسید استیک برشمرد. استیک اسید نیز مانند هر ماده شیمیایی دیگر دارای عوارض مخصوص به خود می باشد که در ادامه به ذکر آن خواهیم پرداخت.
همان طور که اشاره شد یکی از مواد شیمیایی پر کاربرد در صنایع مختلف، پزشکی، کشاورزی و غیره استیک اسید بوده که همین موضوع فروش اسید استیک را به طور فزاینده ای افزایش داده است. فروش این ماده شیمیایی بصورت خرد و همچنین صنعتی انجام می گیرد. شرکت های مختلفی فروش استیک اسید را تحت برندهای مختلفی به مشتریان خود ارائه می دهند که تنها کافیست با در نظر گرفتن قیمت اسید استیک و کیفیت آن، محصول مورد نظر خود را خریداری نمایید. در این بین شرکت نرمال لابو به عنوان یکی از بزرگترین و قدیمی ترین شرکت های ارائه دهنده ی انواع تجهیزات آزمایشگاهی و مواد شیمیایی تحت برندهای معتبر دنیا در خدمت شما عزیزان می باشد. شایان ذکر است که شرکت نرمال لابو به عنوان نمایندگی برندهای مطرح دنیا محصولات خود را با قیمت های دست اول و همچنین کیفیت اصلی در اختیار شما عزیزان می نماید و این امر سالیان سال اتفاق افتاده و همین امر موجب افتخار ما بوده و خواهد بود انشاالله.
.png)
.png)
با توجه به کاربردهای وسیع و زیاد استیک اسید که به آن ها اشاره شد این ماده شیمیایی دارای عوارض و خطراتی نیز بوده که می تواند بر سلامت انسان ها تاثیرگذار باشد. نکته قابل توجه اینکه این ماده شیمیایی پس از تماس از طریق لمس، تنفس یا خوردن می تواند عوارضی را برجای گذار که البته بسته به میزان دز این ماده و همچنین غلظت این ماده شیمیایی دارای تاثیرگذاری متفاوتی خواهد بود. بعنوان مثال در صورتی که اسید استیک رقیق شده در مدت زمان کمی با سطح پوست در تماس باشد عارضه چندانی را بر جای نخواهد گذاشت ولی اگر همین میزان غلظت به مدت زمان زیادی با پوست فرد در تماس باشد موجب ایجاد احساس سوزش در فرد می گردد. از طرفی اسید استیک با غلظت بالا در تماس با پوست باعث سوختگی شدید شده و خاصیت خوردندگی دارد. بخار این ماده شیمیایی موجب تحریک چشم و سوزش بینی و گلودرد می شود و حتی در صورتی که فرد مدت زمان زیادی در معرض بخار این ماده شیمیایی باشد حالت تهوع و استفراغ پیدا می کند. این ماده شیمیایی هنگامی که در معرض حرارت و گرما قرار می گیرد مشتعل شده و امکان دارد منفجر شود.
همان طور که در قسمت عوارض استفاده از اسید استیک اشاره کردیم این ماده شیمیایی در صورتی که مخصوصا دارای غلظت بالایی باشد تماس و استنشاق این ماده شیمیایی می تواند موجب سوختگی و درد در پوست و گلو و ریه ها گردد. به همین خاطر در هنگام استفاده از این مواد شیمیایی در ابتدا از تجهیزات ایمنی نظیر دستکش، ماسک و لباس های محافظ و مقاوم در برابر نفوذ اسید استفاده کرده و همچنین در حین استفاده از این مواد حتما آن را زیر هود قرار دهید تا بخار ناشی از محیط دفع گردد. از طرفی جهت نگهداری اسید استیک آن را می بایست داخل ظرفی محکم و در محیطی خشک و به دور از حرارت قرار داد زیرا که این ماده در معرض حرارت امکان مشتعل شدن و حتی انفجار دارد. در نهایت توصیه می شود استیک اسید به دور مواد ناسازگار نظیر فلزات، اسیدها، بازهای قوی و اکسید کننده ها قرار بگیرد.
.png)
قیمت اسید استیک براساس چند فاکتور تعیین می گردد. اولین فاکتور در تعیین قیمت اسید استیک درصد خلوص این ماده شیمیایی می باشد و فاکتور بعدی در تعیین قیمت اسید استیک برند شرکت تولیدکننده آن است. در واقع هرچقدر درصد خلوص بالاتر و برند معتبرتر به طبع قیمت بالاتری برای محصول می توان در نظر گرفت. البته نکته قابل توجه اینکه لزوما قیمت بالا دلیلی بر تایید بالا بودن خلوص و وجود برند معتبر نیست. چرا که در آشفته بازار موجود با توجه به شرایط تحریمی کشور قیمت های ارائه شده توسط برخی شرکت ها برای تمامی مواد شیمیایی چندان واقعی نبوده و یا اینکه محصول ارائه شده محصولی اصلی و واقعی نمی باشد. به همین خاطر توصیه می شود در صورت تمایل به خرید اسید استیک یا انواع دیگر مواد شمیایی و یا تجهیزات آزمایشگاهی از شرکت های معتبر استعلام قیمت نمایید و سپس خرید خود را نهایی کنید. فاکتور بعدی که می تواند در قیمت نهایی یک ماده شیمیایی مانند اسید استیک ماثر باشد میزان حجم سفارش می باشد. به عنوان مثال، اسید استیک صنعتی با توجه به میزان تقاضای آن تعیین قیمت می گردد که این به این مفهوم بوده که مشتری برای ثبت سفارش هایی در حجم تناژ طبیعتا با قیمت های پایین تری به محصول خود دست خواهد یافت. یکی دیگر از مواردی که در تعیین قیمت اسید استیک موثر بوده نوع بسته بندی آن می باشد. در واقع بسته بندی اسید استیک به صورت گالن، بشکه یا کیسه ای می باشد. که حالت کیسه ای آن برای بسته بندی استیک اسید پودری مورد استفاده قرار می گیرد. اسید استیک مایع در بسته بندی هایی بصورت گالنی قرار می گیرد که معمولا گالن های آن ها ۵ لیتری می باشد. ولی برای اسید استیک مجمد داخل بسته هایی قرار می گیرند که این بسته‌ها به صورت ۲.۵ لیتری می باشد. البته اسید استیک را بصورت فله ای نیز بدون هیچ نوع بسته بندی ارسال می کنند که طبیعتا در قیمت تمام شده ی آن صرفه جویی می شود. البته ارسال اسید استیک بصورت فله ای برای حجم سفارش های صنعتی بالا صورت می گیرد که معمولا با تانکر ارسال می گردد. در نهایت شایان ذکر است که اشاره کنیم که شرکت نرمال لابو با بیش از ۶۰ سال سابقه فعالیت در زمینه عرضه انواع تجهیزات و لوازم آزمایشگاهی و فروش انواع مواد شیمیایی در خدمت شما عزیزان بوده تا در جهت دریافت هرگونه مشاوره خرید و استعلام قیمت انواع مواد شیمیایی شما را یاری رساند.
