می دانیم که در آزمایشگاههای مختلف ازجمله آزمایشگاههای شیمی و زیست شناسی و پزشکی برای انتقال حجم مشخصی از مایعات باید از ابزار دقیق اندازه گیری استفاده شود.انتقال مایعات با حجم مشخص در ظروف مشخص درجه بندی شده یکی از امورمعمولی آزمایشگاهی می باشد که باید به درستی بوسیله ی ابزار دقیق انجام شود. پییت (Pipette) یک لوله ی مدرج باریک که در آزمایشگاه برای اندازه گیری و انتقال مقادیر مشخص مایعات از یک ظرف به ظرف دیگر استفاده می شود. پیپت ها در چندین طرح برای اهداف مختلف با سطوح مختلف دقت طراحی شده اند. پیپت های شیشه ای تا پیپت های پیچیده تر طراحی و ساخته شده اند.در این مقاله در ابتدا به معرفی پیپت و نحوه ی کار با این وسیله و سپس انواع پیپتها با کاربرد آنها در انواع آزمایشگاهها برای آشنایی بیشترشما خواننده ی گرامی معرفی میگردد. پیپت یکی از پرکاربردترین شیشه آلات آزمایشگاهی مناسب جهت انتقال و اندازه گیری محلول ها می باشد که عموما در آزمایشگاه ها و مراکز تحقیقاتی شیمی، دارویی و بیولوژی مورد استفاده قرار می گیرد. این وسیله معمولاً از شیشه ساخته میشود و برخلاف وسایلی مانند بِشِر و ارلن نمی‌تواند در معرض شعله مستقیم قرار گیرد. پیپت آزمایشگاهی در طرح های مختلفی و برای اهداف متفاوتی وجود دارد که هر نوع آن میزان دقت متفاوتی را برای متخصص فراهم می‌کند. بسیاری از انواع پیپت با ایجاد یک خلاء جزئی در بالای محفظه نگهداری مایع و آزاد کردن انتخابی این خلاء برای کشیدن و توزیع مایع کار می کنند. در نتیجه، پیپت یک ابزار آزمایشگاهی ضروری است که برای اندازه‌گیری و انتقال دقیق مایع استفاده میشود. چه در شیمی، چه در زیست‌شناسی و چه در پزشکی، پیپتها نقش مهمی در انجام آزمایش‌ها، تحقیقات و تجزیه و تحلیل دارند. با ارائه دقیق و کنترل شده توزیع مایعات، پیپت ها به قابلیت اطمینان و تکرارپذیری نتایج علمی کمک می کنند. اصطلاح "پیپت" از کلمه فرانسوی "pipette" به معنای "لوله کوچک" گرفته شده است. این نام دقیقاً شکل و هدف دستگاه را توصیف می کند. پیپت ها در طرح ها و مواد مختلفی از جمله شیشه، پلاستیک و نسخه های الکترونیکی موجود هستند. اولین پیپت های ساده مانند پیپت پاستور از شیشه ساخته شدند. پیپت های بزرگ در حجمهای مختلف نیزاز شیشه ساخته می شوند. برخی دیگر از پیپتها از پلاستیکهای فشرده برای مواقعی ساخته شده اند که انتقال حجم دقیقی از مایعات مورد نیاز نیست. اولین میکروپیپت در سال ۱۹۵۷ توسط دکتر هاینریش اشنیتگر (ماربورگ، آلمان) به ثبت رسیدو تولید تجاری میکروپیپت ها را در سال ۱۹۶۱ آغاز کرد که امروزه یکی از پرکاربردترین وسیله ی انتقال مایعات در آزمایشگاهها می باشد.
.png)
.png)
پیپت های شیشه ای معمولا از شیشه بوروسیلیکات ساخته می شوند، در حالی که پیپت های پلاستیکی از پلی اتیلن ترفتالات (PET) ساخته می شوند. پیپت های الکترونیکی از ریزپردازنده ها برای عملکرد و دقت بیشتر استفاده می کنند. ساختار پیپت ساخته شده از شیشه نازک با نوک مخروطی است که برای جلوگیری از آلودگی احتمالی با محیط اطراف اینگونه ساخته می شوند زیرا زمانیکه کاربر آزمایشگاه قصد دارد محلول ها را برای ساخت محیط کشت ها و نمونه برداری های مختلف، به ظروف مخصوص منتقل کند، احتمال آلودگی از محیط اطراف وجود دارد، به همین علت ساختار پیپت های شیشه ایی به گونه ایی است که احتمال آلوده شدن محلول ها را کاهش می دهد. از سوی دیگر، پیپتهای الکترونیکی دقت بیشتری ارائه می‌دهند و قابلیت اندازه‌گیری حجم‌هایی به کوچکی ۰.۱ میکرولیتر (μL) را دارند. میکروپیپت ها، نوعی پیپت هستند که محدوده اندازه گیری آن بین ۱ تا ۱۰۰۰ میکرولیتر است. این تطبیق پذیری آنها را در طیف گسترده ای از روش های آزمایشگاهی، از جمله آزمایش های شیمی، مطالعات زیست شناسی مولکولی (بیوتکنولوژی)، تجزیه و تحلیل مواد غذایی و شیمیایی، بازرسی های ایمنی مواد غذایی و معاینات بالینی قابل استفاده می کند.
پیپت ها کالیبره می شوند تا اطمینان حاصل شود که عملکرد آنها مطابق با استانداردهای لازم است. کالیبراسیون شامل تأیید صحت اندازه گیری های پیپت در برابر حجم های مرجع شناخته شده است. کالیبراسیون منظم برای حفظ قابلیت اطمینان و دقت پیپت ها در طول زمان ضروری است.
حال که با پیپت و ساختار این وسیله اشنا شدید،در این قسمت با نحوه ی کار این وسیله ی مهم آزمایشگاهی شمارا مطلع می سازیم.
اصل کار پیپت بر دو مکانیسم اصلی استوار است: روش جابجایی هوا و روش جابجایی مثبت. این مکانیسم ها نحوه عملکرد پیپت و انتقال دقیق مایعات را تعیین می کنند.در روش جابجایی هوا، پیپت حاوی پیستونی است که در داخل یک مویرگی یا سیلندر حرکت می کند. مقدار مشخصی هوا بین پیستون و مایع در پیپت های جابجایی هوا وجود دارد. حرکت پیستون مکش و تخلیه مایعات را امکان پذیر می کند. هنگامی که پیستون رانده می شود، مقداری هوا خارج می شود و خلاء ایجاد می کند. این خلاء اجازه می دهد تا مایع از طریق فشار اتمسفر به داخل پیپت کشیده شود. متعاقباً، هوا به بیرون رانده می شود و مایع را آزاد می کند. ویژگی های انبساط و انقباض فنر مورد استفاده در پیپت، سرعت و نیروی فرآیند پیپت را کنترل می کند. این روش معمولاً در پیپت ها استفاده می شود.از طرفی روش جابجایی مثبت در پیپت های مکرر یا پیپت های جابجایی مثبت تخصصی استفاده می شود. در این روش یک پیستون یکبار مصرف در داخل نوک حرکت می کند و تماس مستقیم با مایع برقرار می کند. برخلاف پیپت های جابجایی هوا، بالشتک هوا وجود ندارد. هنگامی که پیستون به سمت بالا حرکت می کند، نمونه به نوک کشیده می شود. با پایین آمدن پیستون، حجم انتخاب شده تخلیه می شود. روش جابجایی هوا به دستکاری فشار هوا برای کشیدن و رهاسازی مایعات متکی است، در حالی که روش جابجایی مثبت شامل تماس مستقیم بین پیستون و مایع است. این اصول به پیپت ها اجازه می دهد تا حجم دقیق مایعات را اندازه گیری و انتقال دهند و آنها را به ابزارهای ضروری در تنظیمات آزمایشگاهی برای کاربردهای علمی مختلف تبدیل می کند.
.png)
.png)
همانطور که در قسمتهای قبلی توضیح داده شد ،پیپت های شیشه ای ابزارهای ضروری در محیط های آزمایشگاهی برای توانایی آنها در انتقال مایعات با دقت و کنترل هستند. آنها عمدتاً از شیشه بوروسیلیکات ساخته شده اند که یک ماده بادوام و مقاوم در برابر حرارت است که می تواند در برابر مواد شیمیایی بدون شکستگی یا خوردگی مقاومت کند. استفاده از شیشه بوروسیلیکات، قابلیت اطمینان و طول عمر پیپت های شیشه ای را تضمین می کند.این پیپت ها در اندازه های مختلف موجود هستند و ظرفیت های متفاوتی را برای قرار دادن حجم های مختلف مایع ارائه می دهند. محدوده آنها از چند میکرولیتر تا میلی لیتر است که به محققان این امکان را می دهد تا مایعات را مطابق با نیازهای آزمایشی خود به طور دقیق مدیریت کنند.پیپت های شیشه ای به دسته وسیع تری از تجهیزات آزمایشگاهی کالیبره شده تعلق دارند که برای جابجایی مایعات طراحی شده اند. انواع دیگر پیپت ها که معمولا در آزمایشگاه ها استفاده می شوند عبارتند از: میکروپیپت، پیپت خودکار و غیره. با این حال، پیپتهای شیشه‌ای به دلیل قابلیت‌های اندازه‌گیری دقیق، اهمیت ویژه‌ای دارند، به ویژه هنگامی که با حجمهای میلی‌لیتری (ml) سروکار دارند.انواع مختلفی از پیپت های شیشه ای وجود دارد که هر کدام برای کاربردهای خاص و نیازهای تجربی مناسب هستند. هنگام استفاده از پیپت های شیشه ای، استفاده از پرکننده متصل، مانند پوآر ، برای تسهیل فرآیند پر کردن پیپت با مایعات بسیار مهم است. این
پرکننده به عنوان یک دستگاه مکنده عمل می کند و به محقق اجازه می دهد تا مایع را با سهولت و دقت به داخل پیپت بکشد.پیپت های شیشه ای کاربرد گسترده ای در بخش ها و صنایع مختلف دارند. آنها ابزارهای ضروری در آزمایشگاه های شیمی، آزمایشگاه های بیوشیمی، علوم پزشکی قانونی، و آزمایشگاه های میکروبیولوژی و غیره هستند. دقت و قابلیت اطمینان آنها را برای کارهایی که نیاز به انتقال دقیق مایعات، اندازه گیری ها و اختلاط مواد در محیط های کنترل شده دارند ضروری می کند.به طور کلی، پیپت های شیشه ای نقش حیاتی در تنظیمات آزمایشگاهی ایفا می کنند و ابزار قابل اعتمادی را برای انتقال مایعات در اختیار محققان قرار می دهند .
پیپت های شیشه ای دارای چندین ویژگی هستند که آنها را به ابزاری ضروری در محیط های آزمایشگاهی تبدیل می کند. برخی از ویژگی های کلیدی پیپت های شیشه ای در این قسمت برای شما ارائه میشود:
۱)دقت اندازه گیری: پیپت های شیشه ای برای ارائه حجم خاصی از مایع کالیبره شده اند تا از اندازه گیری های دقیق انهااطمینان حاصل می کنند. این وسیله به محققان اجازه می دهند تا مقادیر کمی مایع را با دقت بالایی منتقل کنند، که برای بسیاری از کاربردهای آزمایشگاهی بسیار مهم است.
۲)دوام: پیپت های شیشه ای از شیشه بوروسیلیکات با کیفیت بالا ساخته شده اند که به دلیل استحکام و مقاومت در برابر شکستگی مشهور است. این دوام پیپت های شیشه ای را قادر می سازد تا در برابر استفاده مکرر مقاومت کنند و آنها را به ابزاری قابل اعتماد در محیط های آزمایشگاهی تبدیل کرده است.
۳)بی اثری شیمیایی: پیپت های شیشه ای بی اثری شیمیایی از خود نشان می دهند، به این معنی که با مواد شیمیایی که در طول آزمایش ها با آنها در تماس هستند واکنش نشان نمی دهند. این ویژگی آنها را برای استفاده در کاربردهای مختلف آزمایشگاهی که برای جلوگیری از آلودگی یا واکنش های شیمیایی بین پیپت و نمونه ضروری است، ایده آل می کند.
۴)قابلیت استفاده مجدد: پیپت های شیشه ای ابزارهای قابل استفاده مجدد هستند که به صرفه جویی در هزینه و کاهش ضایعات کمک می کنند. پس از هر بار استفاده، آنها را می توان به راحتی تمیز و استریل کرد و امکان استفاده مکرر از آنها را در دوره های طولانی فراهم می کند. این ویژگی قابلیت استفاده مجدد، پیپت های شیشه ای را به انتخابی سازگار با محیط زیست تبدیل می کند.
۵)تنوع: پیپت های شیشه ای در طیف وسیعی از اندازه ها موجود هستند و ظرفیت های متفاوتی را برای جابجایی مایعات ارائه می دهند. اندازه آنها از چند میکرولیتر تا چند میلی لیتر است که امکان استفاده از آنها را در طیف وسیعی از کاربردهای آزمایشگاهی فراهم می کند. این تنوع تضمین می کند که محققان می توانند پیپت شیشه ای مناسب را بر اساس نیاز حجمی خاص خود انتخاب کنند.
در آخر، پیپت های شیشه ای دقت، دوام، بی اثری شیمیایی، قابلیت استفاده مجدد و تطبیق پذیری را برای برآوردن نیازهای متخصصان آزمایشگاه ترکیب می کنند. پیپت های شیشه ای با قابلیت های دقیق جابجایی مایعات و مقاومت در برابر شکستگی، ابزار ضروری برای انجام آزمایش ها و انتقال مایعات به شیوه ای کنترل شده و کارآمد هستند.
.png)
.png)
در قسمت قبلی مکانیسم کلی کار پیپت برای آگاهی بیشتر شما خواننده ی گرامی توضیح داده شد اما در این قسمت نحوه عملکرد پیپت های شیشه ای با جزئیات بیشتر برای شما خواننده ی گرامی ارائه شده است. اصل کار پیپت های شیشه ای حول مفهوم جابجایی هوا و عمل مویرگی می چرخد.
۱)ایجاد خلاء: اولین مرحله شامل فشردن پرکننده پیپت یا پوآر متصل به انتهای مکش پیپت است. این عمل باعث ایجاد خلاء یا فشار منفی در داخل پیپت می شود.
۲)عمل مویرگی: خلاء ایجاد شده در پیپت باعث می شود تا مایع از طریق عمل مویرگی به داخل نوک پیپت کشیده شود. عمل مویرگی به حرکت مایع در یک فضای باریک، مانند دهانه ریز نوک پیپت اشاره دارد. به دلیل نیروهای چسبنده بین مایع و سطح داخلی پیپت، مایع در برابر جاذبه به سمت بالا کشیده می شود.
۳)نگه داشتن مایع: هنگامی که مایع به داخل پیپت کشیده می شود، توسط خلاء در جای خود نگه داشته می شود. کالیبراسیون دقیق پیپت تضمین می کند که حجم صحیح مایع گرفته شده و در نوک پیپت باقی می ماند.
۴)توزیع: برای پخش مایع، فشار روی پوآر آزاد می شود. این اجازه می دهد تا هوا وارد پیپت شود و خلاء را بشکند. در نتیجه، مایع از نوک پیپت خارج می شود و توزیع کنترل شده را امکان پذیر می کند.
حجم مایع کشیده شده به پیپت به ظرفیت پیپت بستگی دارد که با علامت گذاری روی شیشه مشخص می شود. کاربر می تواند یک پیپت با محدوده حجمی مناسب را برای نیازهای خاص خود برای انتقال مایع انتخاب کند.پیپت های شیشه ای در اصل کار خود دقت و دوام را ارائه می دهند. ماهیت قابل استفاده مجدد آنها مقرون به صرفه است، اگرچه به دلیل شکنندگی نیاز به رسیدگی دقیق دارند. علاوه بر این، تمیز کردن کامل پیپت های شیشه ای برای حفظ دقت آنها و جلوگیری از آلودگی متقاطع بین نمونه های مختلف بسیار مهم است.به طور خلاصه، اصل کار پیپت های شیشه ای بر ایجاد خلاء توسط پوآر است که امکان آسپیراسیون و پخش دقیق مایعات را از طریق عمل مویرگی و جابجایی هوا فراهم می کند.
پیپت های شیشه ای از قسمتهای مختلفی تشکیل شده اند که به عملکرد و سهولت استفاده آنها کمک می کند. در اینجا قسمت های اصلی پیپت های شیشه ای با توضیح جزئیات هر قسمت برای شما بیان شده است:
۱)روزنه نوک: دهانه به انتهای نوک تیز پیپت اشاره دارد که مستقیماً با مایع در حال انتقال تماس پیدا می کند. امکان پخش دقیق مایع را فراهم می کند.
۲)جزئیات کالیبراسیون: بالای علامت درجه بندی روی پیپت، قسمتی وجود دارد که حاوی اطلاعات مهمی در مورد کالیبراسیون پیپت است. این بخش شامل جزئیاتی مانند نام سازنده، محدوده حجم (برای اندازه‌گیری پیپتها) یا حجم اسمی (برای پیپتهای حجمی)، حجم قابل اندازه گیری، دمای کالیبراسیون، استاندارد مورد استفاده برای کالیبراسیون است.
۳)حلقه های رنگی: برخی از شرکت ها از حلقه های رنگی یا نوارهای رنگی به عنوان سیستم کدگذاری برای شناسایی حجم اسمی پیپت استفاده می کنند. این حلقه ها به کاربران کمک می کند تا ظرفیت پیپت را سریع تشخیص دهند.
۴)انتهای مکش: انتهای مکش قسمت بالایی پیپت است که می توان پوار را به آن وصل کرد. اینجاست که مکش برای آسپیراسیون و پخش مایعات ایجاد می شود.
۵)ساقه: ساقه قسمت بلند و نازک پیپت است که انتهای مکش را به نوک آن متصل می کند. به عنوان مجرای انتقال مایع عمل می کند.
۶)حباب: لامپ لاستیکی اغلب به عنوان یک دستگاه مکش برای ایجاد فشار مکش لازم برای تنفس مایعات به داخل پیپت استفاده می شود. به انتهای مکش متصل شده و برای کنترل انتقال مایع فشرده می شود.
۷)واشر لاستیکی: یک واشر لاستیکی کوچک معمولاً بین لامپ و انتهای مکش پیپت قرار می گیرد از نشت مایع در هنگام آسپیراسیون و توزیع جلوگیری می کند.
علاوه بر این قسمتهای اصلی، انواع مختلف پیپتهای شیشه‌ای ممکن است ویژگی‌های اضافی مختص طراحی و عملکرد خود داشته باشند. به عنوان مثال، یک پیپت حباب دار ممکن است دارای یک علامت حجم برای پیپت کردن دقیق حجم های مایع خاص باشد، در حالی که یک پیپت دمنده یا سرولوژیکی ممکن است دارای یک حلقه دمنده در نزدیکی قسمت بالایی یا مکنده پیپت باشد. این بخش‌های مختلف با هم کار می‌کنند تا هنگام استفاده از پیپتهای شیشه‌ای در محیط‌های آزمایشگاهی از حمل دقیق مایع و اندازه‌گیری دقیق اطمینان حاصل کنند.
.png)
.png)
در قسمتهای قبلی درمورد ساختار و ویژگی های پیپت های شیشه ای به تفصیل توضیح دادیم در این بخش شما را با انواع مختلف پیپت های شیشه ای آشنا میکنیم.
به طور معمول سه نوع پیپت شیشه ای وجود دارد: پیپت شیشه ای مدرج، غیر مدرج و پیپت شیشه ای پاستور.
پیپتهای شیشه‌ای مدرج که به عنوان پیپتهای اندازه‌گیری نیز شناخته می‌شوند، نوع خاصی از پیپتها هستند که با درجه بندی های مختلف در طول لوله شیشه‌ای مستقیم مشخص شده‌اند. این علامت گذاری ها، معمولاً به شکل خطوط مدرج، امکان اندازه گیری و انتقال دقیق حجم های خاص مایع را فراهم می کنند.علامت های مدرج روی پیپت شیشه ای اندازه گیری دقیق حجم را امکان پذیر می کند. هر افزایش نشان دهنده حجم خاصی مانند میلی لیتر (ml) یا میکرولیتر (µl)، بسته به مقیاس پیپت است. کاربر می تواند با مشاهده بصری موقعیت مینیسک -سطح منحنی مایع در پیپت- حجم مورد نظر را با سطح مایع تراز کند تا از اندازه گیری دقیق اطمینان حاصل کند.پیپتهای شیشه‌ای مدرج مخصوصاً زمانی مفید هستند که به انتقال حجم دقیق و قابل تنظیم نیاز باشد. آنها انعطاف‌پذیری را در توزیع حجمهای مختلف فراهم می‌کنند و کاربر را قادر می‌سازند که علامت‌گذاری مدرج مناسبی را که با حجم مورد نظر مطابقت دارد انتخاب کند. این ویژگی آنها را به ابزارهای ارزشمندی در تنظیمات آزمایشگاهی تبدیل می کند که در آن جابجایی دقیق و کنترل شده مایع بسیار مهم است.این پیپتها معمولاً در آزمایش‌ها، تحقیقات و روش‌های تحلیلی که نیاز به اندازه‌گیری دقیق حجم دارند، استفاده می‌شوند.ذکر این نکته بسیار مهم است ،در حالی که پیپتهای شیشه‌ای مدرج اندازه‌گیری حجم را تسهیل می‌کنند، هنوز هم برای اطمینان از دقت، نیاز به استفاده دقیق و تکنیک دارند. تراز مناسب منیسک و مشاهده مداوم سطح چشم برای انتقال دقیق مایع ضروری است.
به طور کلی، پیپتهای شیشه‌ای مدرج ابزار ضروری در آزمایشگاهها هستند که به دانشمندان، محققان و تکنسین‌ها امکان اندازه‌گیری و انتقال دقیق حجم مایع را می‌دهند و به موفقیت و قابلیت اطمینان آزمایش‌ها و تحلیل‌های آنها کمک می‌کنند.
پیپت های شیشه ای مدرج را می توان بر اساس علائم درجه بندی، حجم اسمی، ساخت و دقت به انواع مختلفی طبقه بندی کرد. در اینجا چند نوع رایج با جزئیات ساختار برای آگاهی هرچه بیشتر شما خواننده ی گرامی ارائه میگردد:
۱)پیپت Mohr: پیپت Mohr که به عنوان پیپت تخلیه نیز شناخته می شود، یک لوله مستقیم با علائم درجه بندی در هر فاصله ۰.۱ میلی لیتری است. اولین علامت به خوبی از پایین نوک پیپت شروع می شود. جلوگیری از شکستگی یا آسیب به نوک آن بسیار مهم است، زیرا می تواند بر دقت حمل مایع تأثیر بگذارد.
۲)پیپت سرولوژیکی: پیپت های سرولوژیکی، پیپت های دمنده هستند. آنها دارای یک لوله مستقیم با علامت مشخص در نزدیکی نوک هستند. برای تحویل دقیق مایع، فشار جزئی در پایان توزیع لازم است.
علاوه بر انواع اسمی پیپتهای مدرج که ذکر شد، بر اساس علائم درجه بندی شده نیز پیپت های شیشه ای مدرج را می توان بر اساس ساختار و دقت آنها دسته بندی کرد که در قسمتهای بعدی بیان شده است.
نوع ۱: پیپت های نوع ۱ دارای مقادیر اسمی در پایین هستند و فقط می توانند نمونه های مایع را تا حدی برای همه مقادیر تحویل دهند.
نوع ۲: پیپت های نوع ۲ دارای مقادیر اسمی در بالای پیپت و بالاترین مقدار در زیر آن هستند.
نوع ۳: مشابه نوع ۱ در ساخت، پیپت های نوع ۳ می توانند سیالات را به طور کامل فقط برای ارزش اسمی تحویل دهند.
علاوه بر این، پیپت های مدرج را نیز می توان بر اساس دقت آنها طبقه بندی کرد:
کلاس A: پیپت های درجه بندی شده کلاس A بسیار دقیق هستند و محدوده خطای مشخصی دارند. آنها برای اندازه گیری دقیق طراحی شده اند و نتایج قابل اعتمادی ارائه می دهند.
کلاس As: پیپت های کلاس As نیز بسیار دقیق هستند، شبیه به کلاس A. آنها استانداردهای دقیق یکسانی را برای محدودیت های دقت و خطا دارند.
کلاس B: پیپت های درجه بندی شده کلاس B در مقایسه با پیپت های کلاس A و کلاس As دقت کمتری دارند. آنها دو برابر حد خطای عمومی دارند، که آنها را برای کاربردهای آزمایشگاهی عمومی که در آن دقت بالا مهم نیست، مناسب می کند.
تنوع بالای پیپتهای شیشه‌ای مدرج، گزینه‌هایی را در اختیار دانشمندان، محققان و تکنسین‌ها قرار می‌دهند تا مناسب‌ترین پیپت را بر اساس نیازهای خاص، الزامات دقت، و ماهیت آزمایش یا روشی که انجام میشود، انتخاب کنند.
.png)
.png)
یپت های شیشه ای غیر مدرج که با نام های پیپت حجمی، پیپت حباب دار یا پیپت انتقالی نیز شناخته می شوند، نوعی پیپت هستند که علائم درجه بندی یا افزایش در طول لوله های خود ندارند. این پیپت ها به طور خاص برای ارائه حجم ثابت و دقیق مایع
طراحی شده اند.برخلاف پیپتهای مدرج که امکان اندازه‌گیری حجم قابل تنظیم را فراهم می‌کنند، پیپتهای غیر مدرج برای ارائه حجم دقیقی کالیبره می‌شوند، که معمولاً در خود پیپت یا در اسناد همراه آن مشخص شده است. آنها معمولا در اندازه های مختلف، از ظرفیت های میکرولیتری کوچک تا ظرفیت های میلی لیتری بزرگتر در دسترس هستند.پیپت های بدون درجه بندی به طور گسترده ای مورد استفاده قرار می گیرند که به انتقال حجم دقیق و ثابت نیاز باشد، به ویژه در کاربردهایی که دقت آن بسیار مهم است. آنها اغلب در روش های تحلیلی، تیتراسیون و سایر آزمایش هایی که نیاز به کنترل دقیق بر حجم مایع در حال توزیع دارند، استفاده می شوند.برای استفاده از پیپت بدون درجه بندی، کاربر به سادگی مایع را با استفاده از یک دستگاه مکش، مانند پوآر، به داخل پیپت می کشد تا زمانی که سطح مایع با علامت حجمی مشخص شده هماهنگ شود. سپس مایع را می توان با آزاد کردن فشار روی دستگاه مکش به طور دقیق پخش کرد.
این پیپت ها معمولاً از شیشه یا پلاستیک ساخته می شوند و برای استفاده مجدد یکبار مصرف یا محدود طراحی شده اند. برای حفظ دقت و یکپارچگی پیپت های بدون درجه بندی باید مراقبت و نگهداری مناسب انجام شود.پیپت های بدون درجه بندی یک راه حل قابل اعتماد و کارآمد برای تحویل حجم دقیق مایع بدون نیاز به درجه بندی یا اندازه گیری در طول لوله ارائه می دهند. طراحی ساده و دقت آنها را به ابزارهای ارزشمندی در تنظیمات آزمایشگاهی تبدیل می کند و از انتقال مداوم و کنترل شده مایعات اطمینان می دهد. نحوه استفاده درست از پیپت های غیرمدرج دارای دستورالعمل های گام به گامی است که به تفصیل بیان شده است:
۱) در مرحله ی اول استفاده از یک پیپت بدون درجه بندی، مایعی که می خواهید انتقال دهید و یک ظرف مناسب برای دریافت مایع جمع آوری کنید.
۲) نوک پیپت را در مایع فرو کنید. اطمینان حاصل کنید که نوک آن کاملاً غوطه ور است، اما از دست زدن به کف ظرف خودداری کنید.
۳) در مرحله ی سوم مایع را بکشید. برای کشیدن مایع به داخل پیپت، می توانید انتهای پیپت را بمکید (با احتیاط) یا از پرکننده پیپت که برای پیپت های درجه بندی نشده طراحی شده است استفاده کنید. مکش ملایم را اعمال کنید یا فیلر پیپت را فشار دهید تا خلاء در داخل پیپت ایجاد شود و اجازه دهید مایع کشیده شود.
۴)در مورد سطح مایع محتاط باشید.به حجم مایعی که به داخل پیپت کشیده می شود توجه کنید. از پر کردن بیش از حد پیپت خودداری کنید، زیرا ممکن است منجر به ریختن و اندازه گیری نادرست شود.
۵)مایع را پخش کنید.برای پخش مایع، فشار روی پیپت را آزاد کنید یا فیلر پیپت را به آرامی فشار دهید. برای اطمینان از توزیع دقیق ودر ظرف مورد نظر، جریان مایع را کنترل کنید.
۶)پیپت را تمیز و استریل کنید. حتما پس از استفاده، پیپت غیر مدرج را به طور کامل تمیز کنید تا از آلودگی جلوگیری شود. از پروتکل های تمیز کردن مناسب مانند شستشو با آب و صابون یا استفاده از روش های استریلیزاسیون توصیه شده برای محیط آزمایشگاهی پیروی کنید.
با دنبال کردن این مراحل، می توانید به طور موثر و ایمن از یک پیپت بدون درجه بندی برای انتقال حجم مایع استفاده کنید. به خاطر داشته باشید که برای جلوگیری از ریختن احتیاط کنید، پیپت را با احتیاط رفتار کنید، و پس از استفاده، برای حفظ دقت و جلوگیری از آلودگی متقابل، پیپت را به درستی تمیز کنید.
همچنین نکات ایمنی که باید هنگام استفاده از پیپت های بدون درجه بندی مد نظر قرار دهید بصورت زیر می باشد. همانطور که می دانید برای اطمینان از صحت و درستی انجام ازمایشات گوناگون آشنایی با نحوه ی کارکرد و رعایت موارد ایمنی از نکات بسیارمهم و ضروری کار با ابزار و تجهیزات آزمایشگاهی است.به همین علت در این بخش از مقاله برآن شدیم تا با ذکر نکات ایمنی در استفاده از این وسیله ی اندازه گیری مهم آزمایشگاهی ،شما خواننده ی گرامی را تا حدی با کارکرد این وسیله آشنا کنیم.
هنگام استفاده از پیپت های بدون درجه بندی، مهم است که ایمنی را در اولویت قرار دهید. در اینجا چند نکته ایمنی کلیدی وجود دارد که باید در نظر داشته باشید:
۱)از مکش بیش از حد خودداری کنید: هنگام کشیدن مایع به داخل پیپت، نیروی مکش بیش از حد وارد نکنید. مکش بیش از حد می تواند خطر شکستن پیپت را افزایش دهد و به طور بالقوه باعث آسیب یا قرار گرفتن در معرض مواد خطرناک شود.
۲)توزیع ملایم: هنگام توزیع مایع، از بیرون راندن شدید آن از پیپت خودداری کنید. فشار ملایمی به پیپت یا فیلر پیپت وارد کنید تا جریان را کنترل کنید و از آزاد شدن ناگهانی مایع جلوگیری کنید که می تواند باعث شکستن پیپت شود.
۳)تمیز کردن و استریل کردن پس از استفاده: پیپت غیر مدرج را بعد از هر بار استفاده تمیز و استریل کنید تا از آلودگی متقاطع جلوگیری کنید و اطمینان حاصل کنید که پیپت عاری از هر گونه آلودگی است. از پروتکل های تمیز کردن و استریلیزاسیون مناسب توصیه شده توسط سازنده یا دستورالعمل های آزمایشگاهی خود پیروی کنید.
۴)از دهان خود برای مکش استفاده نکنید: هرگز از دهان خود برای ایجاد خلاء یا کشیدن مایع با پیپت های غیر مدرج استفاده نکنید. این عمل خطرات سلامتی قابل توجهی مانند بلع تصادفی مواد شیمیایی خطرناک دارد. همیشه از دستگاه های مکش مناسب یا پرکننده های پیپت که برای پیپت های بدون درجه بندی طراحی شده اند استفاده کنید.
۵)با احتیاط رفتار کنید: پیپت های بدون درجه بندی، مانند پیپت های شیشه ای، می توانند شکننده باشند و به راحتی بشکنند. اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از انداختن یا استفاده نادرست پیپت برای جلوگیری از شکستگی و صدمات احتمالی انجام دهید. پیپت را با یک دستگیره ملایم بگیرید و در صورت عدم استفاده، آن را محکم نگه دارید.
۶)دفع صحیح پیپت های شکسته: اگر پیپت شکسته شد، قطعات شکسته را با احتیاط کنترل کنید. برای جلوگیری از صدمات ناشی از قطعات شیشه ای تیز، آنها را در ظروف مخصوص وسایل تیز بیندازید.
۷)تجهیزات حفاظت فردی: هنگام کار با پیپت های غیر درجه بندی شده از دستکش های محافظ مناسب و محافظ چشم استفاده کنید تا در برابر بریدگی ها و پاشش های احتمالی محافظت کنید.
۸)کار در یک منطقه با تهویه مناسب: از تهویه کافی در محل کار خود اطمینان حاصل کنید تا قرار گرفتن در معرض هر گونه بخار یا بخاری که ممکن است در طی مراحل لوله گذاری ایجاد شود به حداقل برسد.
با پیروی از این نکات ایمنی، می‌توانید خطرات را به حداقل برسانید و در هنگام استفاده از پیپتهای بدون درجه‌بندی در محیط‌های آزمایشگاهی، محیط کاری ایمن را ارتقا دهید.
سومین نوع از پیپتهای شیشه ای ،پیپت های پاستور می باشند. این نوع پیپت ها، پیپت های شیشه ای تخصصی هستند که معمولاً در آزمایشگاه ها برای انتقال حجم کم مایع استفاده می شوند. در اینجا اطلاعاتی در مورد پیپت های شیشه ای پاستوربا جزئیات کامل ارائه می شود. در قسمت ابتدایی در مورد ویژگی های مهم این وسیله توضیح داده میشود و سپس نحوه ی کاربد ان را ارائه می دهیم.
۱)جنس: پیپت های پاستور شیشه ای معمولاً از شیشه بوروسیلیکات ساخته می شوند. این نوع شیشه به دلیل استحکام، دوام و مقاومت در برابر مواد شیمیایی شناخته شده است که آن را برای استفاده آزمایشگاهی ایده آل می کند.
۲)طراحی: پیپت های پاستور دارای یک ساقه بلند و نازک با نوک مخروطی هستند. نوک آن اغلب با آتش صیقل داده می شود تا یک دهانه صاف و گرد ایجاد کند و انتقال مایع کنترل شده و دقیق را تسهیل کند.
۳)اندازه و ظرفیت: پیپتهای پاستور شیشه‌ای در اندازه‌های مختلفی عرضه می‌شوند که نیازهای حجمی متفاوتی را برآورده می‌کنند. آنها می توانند حجم های مختلف از چند میکرولیتر تا چند میلی لیتر را منتقل کنند، که از این نوع پیپت برای انتقال مقادیر کمی مایع در زیست شناسی، شیمی و سایر کاربردهای آزمایشگاهی استفاده میشود.
۴)دقت اندازه گیری: پیپتهای پاستور شیشه‌ای دقت اندازه گیری بالایی را ارائه می‌دهند و محققان را قادر می‌سازد تا حجمهای مایع کوچک را با دقت بالایی منتقل کنند. آنها برای ارائه حجم های خاص مایعات کالیبره شده اند که اندازه گیری های دقیق این وسیله نتایج قابل اطمینانی را برای کاربر به همراه دارد.
۵)دوام: پیپت های پاستور شیشه ای به گونه ای طراحی شده اند که بادوام بوده و در برابر استفاده مکر
ر مقاوم می باشند. ساختار شیشه بوروسیلیکات انعطاف پذیری آنها را افزایش می دهد و آنها را به ابزاری قابل اعتماد در محیط های آزمایشگاهی تبدیل می کند.
۶)بی اثری شیمیایی: پیپت های پاستور شیشه ای از نظر شیمیایی بی اثر هستند، به این معنی که با موادی که در طول آزمایش ها با آنها در تماس هستند واکنش نشان نمی دهند. این بی اثری یکپارچگی نمونه ها را تضمین می کند و از آلودگی جلوگیری می کند.
۷)قابلیت استفاده مجدد: پیپت های پاستور شیشه ای ابزارهای قابل استفاده مجدد هستند که به صرفه جویی در هزینه و کاهش ضایعات کمک می کنند. آنها را می توان بعد از هر بار استفاده تمیز و استریل کرد و امکان استفاده مکرر از آنها را برای مدت طولانی فراهم کرد.
در ادامه شما را با دستورالعمل های گام به گام در مورد نحوه استفاده از پیپت پاستور شیشه ای آشنا میسازیم تا بتوانید از این وسیله با بالاترین کارایی استفاده کنید:
در مرحله ی اول وسایل خود را آماده کنید.از جمله یک پیپت پاستور شیشه ای، یک پرکننده پیپت و مایعی که می خواهید انتقال دهید.
در مرحله ی دوم فیلر یا پرکننده ی پیپت را وصل کنید: فیلر یا پرکننده پیپت را به انتهای مکش پیپت وصل کنید. مطمئن شوید که بدون آسیب رساندن به پیپت به طور ایمن جا می شود.
مرحله ی سوم ایجاد خلاء در پیپت است که اینکار را با پرکننده ی پیپت انجام می دهید.پرکننده ی پیپت را فشار دهید تا خلاء در پیپت ایجاد شود. از مکش بیش از حد که ممکن است باعث شکستن پیپت شود خودداری کنید.
در مرحله ی بعد نوک پیپت را در مایع مورد نظر غوطه ور کنید. نوک پیپت را در مایع فرو کنید. نوک آن باید کاملاً غوطه ور شود اما به ته ظرف برخورد نکند.
در مرحله ی آخر پرکننده پیپت را رها کنیدو اجازه دهید مایع به داخل پیپت کشیده شود. مایع تا زمانی که خلاء شکسته شود بالا می رود. با انگشت خود حلقه دمنده را لمس کنید، حلقه کوچکی که نزدیک بالای پیپت است، تا خلاء آزاد شود. این امکان پخش مایع را فراهم می کند. پس از استفاده، پیپت پاستور شیشه ای را کاملا تمیز کنید تا از آلودگی جلوگیری شود. آن را با آب و صابون بشویید یا از پروتکل های تمیز کردن مناسب پیروی کنید. پیپت را در صورت نیاز با اتوکلاو یا روش های مناسب دیگر استریل کنید.
با دنبال کردن این مراحل می توانید به طور موثر و دقیق از پیپت پاستور شیشه ای برای انتقال مقادیر کمی مایع در محیط های آزمایشگاهی استفاده کنید. پیپت های پاستور شیشه ای در رشته های مختلف آزمایشگاهی کاربردهای متعددی دارند. در اینجا برخی از کاربردهای کلیدی پیپت های پاستور شیشه ای برای شما خواننده ی گرامی آورده شده است:
۱)انتقال مقادیر کمی مایع: پیپت های پاستور شیشه ای معمولاً برای انتقال حجم دقیق مایع از یک ظرف به ظرف دیگر استفاده می شود. این به ویژه هنگام رقیق کردن محلول ها، انتقال نمونه ها یا جابجایی حجم های کوچک برای تجزیه و تحلیل بیشتر مفید است.
۲)افزودن معرف به محلول ها: پیپت های پاستور شیشه ای امکان افزودن دقیق و کنترل شده معرف ها به محلول ها را فراهم می کند. این برای شروع واکنش‌های شیمیایی، تنظیم سطوح pH یا معرفی مواد خاص برای دستیابی به واکنش‌ها یا شرایط تجربی مورد نظر ضروری است.
۳)استخراج نمونه ها: پیپت های پاستور شیشه ای امکان استخراج نمونه های مایع کوچک از حجم ها یا نمونه های بزرگتر را فراهم می کند. این در روش های تحلیلی مفید است، جایی که نمونه برداری دقیق برای تجزیه و تحلیل بعدی یا جداسازی اجزای خاص مورد نیاز است.
۴)محلول های رقیق کننده: پیپت های پاستور شیشه ای برای رقیق کردن محلول ها با افزودن مقادیر دقیق حلال ها یا رقیق کننده ها ارزشمند هستند. رقیق‌سازی اغلب برای تنظیم غلظت، تسهیل سازگاری با دیگر معرف‌ها یا تهیه محلول‌های استاندارد ضروری است.
۵)آزمایش pH: از پیپت های پاستور شیشه ای می توان برای افزودن حجم دقیق شاخص های pH به محلول ها استفاده کرد. این امکان آزمایش و پایش دقیق pH را در روش‌ها و آزمایش‌های مختلف آزمایشگاهی فراهم می‌کند.
۶)انجام واکنش های شیمیایی: پیپت های پاستور شیشه ای افزودن کنترل شده حجم معرف دقیق به مخازن واکنش را تسهیل می کند. این امر شروع یا پیشرفت دقیق واکنش های شیمیایی را تضمین می کند و امکان کنترل و تجزیه و تحلیل بهینه سینتیک واکنش را فراهم می کند.
۷)کشت بافت گیاهی: پیپت های پاستور شیشه ای در کشت بافت گیاهی برای افزودن دقیق مواد مغذی به کشت ها استفاده می شود. این به ترویج رشد سلول‌ها، بافت‌ها یا ریزنمونه‌های گیاهی کمک می‌کند و آزمایش‌های موفق کشت بافت را تسهیل می‌کند.
۸)میکروب شناسی: پیپت های پاستور شیشه ای برای افزودن مقادیر دقیق باکتری، مخمر یا سایر میکروارگانیسم ها به محیط کشت استفاده می شود. این امکان تلقیح و رشد کنترل شده میکروارگانیسم ها، حمایت از مطالعات میکروبیولوژیکی، تحقیقات یا آزمایش اثربخشی آنتی بیوتیک ها را فراهم می کند.
۹)بیوشیمی: در بیوشیمی، پیپت های پاستور شیشه ای برای افزودن دقیق پروتئین ها، آنزیم ها یا سایر مولکول های بیولوژیکی به واکنش ها استفاده می شود. این امکان دستکاری کنترل شده نمونه ها را برای آنالیز، سنجش های بیوشیمیایی یا مطالعه خواص بیومولکول ها فراهم می کند.
پیپت های پاستور شیشه ای تطبیق پذیری، دقت و سهولت استفاده را در کاربردهای مختلف آزمایشگاهی ارائه می دهند. توانایی آنها در انتقال دقیق حجم های کوچک آنها را به ابزاری ضروری در تحقیق، تجزیه و تحلیل و آزمایش تبدیل می کند.
در این مقاله سعی بر آن شد تا شما خواننده ی گرامی با این ابزار مهم آزمایشگاهی و نحوه ی کار با آن آشنا شوید و با دانستن جزئیات نحوه ی کارکرد وسایل آزمایشگاهی در انتخاب خود دقت نمایید.امید آن داریم که با خواندن مقاله ی مزبور شما خواننده ی گرامی تاحد امکان از نوع و کاربرد وسیله ی مذکور در آزمایشگاههای مختلف آگاه شده باشید.از صبر و شکیبایی شما کمال تشکر را داریم.
.png)