آمونیوم کلرید یا نشادر با نام انگلیسی Ammonium chloride با ظاهری سفید رنگ و بلوری و پی اچ ۵ - ۵.۵ با طعمی خنک ، شور و گاهی اوقات تند می باشد یکی از پرکاربرد ترین مواد شیمیایی آزمایشگاهی می باشد. یک ترکیب معدنی و یک نمک بلوری سفید رنگ است که انحلال پذیری بسیار بالایی در آب دارد. متانول، اتانول، گلیسیرین، اکسید گوگرد و اسید استیک از جمله حلالهای دیگر این ماده هستند. محلولهای آمونیوم کلرید نسبتا اسیدی هستند. آمونیاک سیل نام شکل طبیعی و معدنی کلرید آمونیوم است. نشادر معمولا از سوزاندن باقیماندههای زغالسنگ از چگالی گازهای حاصل از زغال سنگ تشکیل میشود. نشادر به طور طبیعی در اطراف برخی از دهانههای آتشفشانی نیز یافت میشود و بهطورعمده به عنوان کود و طعمدهنده در برخی از گونههای گیاه شیرینبیان استفاده میشود.
نشادر از واکنش اسید هیدروکلریک و آمونیاک به دست میآید. کلرید آمونیوم به صورت تجاری از ترکیب آمونیاک با کلرید هیدروژن (گاز) یا اسید هیدروکلریک (محلول آب) تولید میشود. نشادر در معرض حرارت به گاز آمونیاک و کلرید هیدروژن تجزیه میشود. آمونیوم کلرید با یک باز قوی مانند هیدروکسید سدیم واکنش نشان میدهد تا گاز آمونیاک را آزاد کند. کلرید آمونیوم همچنین با آمونیاک، کربناتهای قلیایی فلزات در دمای بالا و نیز کلرید فلز قلیایی واکنش میدهد. بعضی از واکنشهای کلرید آمونیوم با سایر مواد شیمیایی مانند واکنش با هیدروکسید باریم و حل شدن در آب گرماگیر هستند.
روش تولید آمونیوم کلرید:
در ادامه سه روش تولید آمونیوم کلرید به اختصار توضیح داده شده است:
واکنش بین اسیدکلریدریک و آمونیاک: آمونیوم کلرید را می توان از واکنش مستقیم آمونیاک و هیدروکلریک اسید بدست آورد. تهیه آمونیوم کلرید به این روش بسیار گرمازا بوده و به تجهیزات خنک کننده نیاز است. این واکنش در فشار کمتر از یک اتمسفر و pH=۸ با آمونیاک گازی و خالص قابل انجام است.
واکنش بین سولفات آمونیوم و کلرید سدیم: از واکنش آمونیوم سولفات و سدیم کلرید، آمونیوم کلرید و سدیم سولفات حاصل می شود. سدیم سولفات در آب نامحلول بوده و رسوب تولید شده قابل جدایش است. با انجام فرآیند کریستالیزاسیون روی محلول بدست آمده و خشک کردن آن، آمونیوم کلرید تهیه می شود.
واکنش اصلاح شده solvey: این فرآیند به منظور تولید سدیم کربنات انجام می گیرد که آمونیوم کلرید محصول جانبی آن است. در این روش آمونیاک و کربن دی اکسید در محلول آبی سدیم کلرید حل شده و از واکنش آن ها با یکدیگر آمونیوم کلرید و سدیم کربنات حاصل می شود. این روش برای تولید مداوم و در مقیاس صنعتی مناسب بوده و نیاز به دسترسی آسان به واحدهای تولید گاز آمونیاک کارخانجات جهت شروع واکنش وجود دارد.
محلول کلرید آمونیوم خاصیت اسیدی ضعیفی دارد که ناشی از حضور یون کلر است. نشادر ساختاری بلورین داشته و بی رنگ و بی بو است و طعمی شور و گاها تند دارد. آمونیوم کلرید نقطه ذوب ۳۳۸ درجه سانتی گراد و نقطه جوش ۵۳۰ درجه سانتی گراد را دارا می باشد. این ماده به روش صنعتی از واکنش آمونیاک و هیدروکلریک اسید بدست می آید. در برخی آتشفشان ها آمونیوم کلرید به صورت طبیعی یافت می شود.
کاربرد کلرید آمونیوم:
کاربرد اصلی نشادر یا کلرید آمونیوم به عنوان یک منبع نیتروژن در کودهایی مانند کلرو آمونیوم فسفات برای کشت برنج و گندم است. در گذشته از نشادر برای تهیه دهنده کلر به منظور افزایش رنگهای آبی و سبز یونهای مس در شعله استفاده میشده است. دیگر کاربرد نشادر برای تهیه دود سفید رنگ بوده است، اما واکنش تجزیه برگشتپذیر آن با کلرات پتاسیم که باعث تولید ناپایدار کلرات آمونیوم میشود، استفاده از آن را بسیار مضر کرده است. آمونیوم کلرید در یک محلول آبدار ۵٪ برای رفع مشکل تورم دیوارههای رسی چاههای نفت استفاده میشود. همچنین از نشادر به عنوان الکترولیت در باتریهای روی-کربن استفاده میشود. در ادامه به دیگر موارد مصرف نشادر اشاره میشود:
نشادر در صنایع الکترونیک به عنوان حکاکی کننده در ساخت مدارهای چاپی و کمک به لحیم کاری استفاده میگردد.
در کشاورزی به عنوان یک منبع ازت در کود استفاده میشود که بیشتر برای برنج، گندم و حبوبات استفاده میشود.
در دامپزشکی برای پیشگیری از به وجود آمدن سنگهای ادراری در بز، گاو و گوسفند استفاده میشود.
در مواد شوینده ظرفشویی و بهداشتی و آرایشی (شامپو، رنگ مو و سفید کننده) میتوان پیدا کرد.
به عنوان یک عامل اسیدی سیستمیک در درمان آلکالوز متابولیک استفاده میشود.
هنگامی که با آهک هیدراته (کربنات کلسیم) مخلوط شود، گاز آمونیاک تشکیل میشود.
بیشترین استفاده از این ماده در باتریهای سلول خشک به عنوان الکترولیت میباشد.
به عنوان شار (فلاکس) در تهیه فلزات به قلع پوشش داده میشود.
در صنعت نساجی و چرم برای رنگرزی استفاده میشود.
به عنوان یک عامل پخت در چسبهای پایه فرمالدهید.
برای آتش بازی استفاده میشود.
از NH۴Cl در آبکاری استفاده میشود.
نکات ایمنی کار با کلرید آمونیوم:
در صورت تماس آمونیوم کلرید با چشم و پوست، بلافاصله حداقل ۱۵ دقیقه نواحی مورد نظر را با آب فراوان بشویید.
در صورت بلع کلرید آمونیوم، استفراغ را القا نکنید.
در صورت استنشاق آمونیوم کلرید، از محل خارج شوید و هوای تازه تنفس کنید، در صورت نیاز از تنفس مصنوعی غیر از دهان به دهان و اکسیژن استفاده کنید.
پس از تماس با کلریدآمونیوم، دستها را کاملاً بشویید.
کلرید آمونیوم را در مخازن محکم دربسته در محلی خنک و خشک با تهویه مناسب نگهداری کنید.
در هنگام کار با کلرید آمونیوم حتما از لباس ایمنی، دستکش و عینک استفاده نمایید.
با در نظر گرفتن این موضوع که آلومنیوم کلرید دارای کاربرد های فراوانی در تمامی صنایعمی باشد و تولید و استفاده از آن مقرون به صرفه است همواره تقاضا برای خرید این ماده وجود دارد. با در نظر گرفتن این موضوع که کلرید آمونیوم در بازار به وفور یافت می شود حتما در هنگام خرید کلرید آمونیوم در نظر داشته باشید که یک مرکز فروش مواد شیمیایی معتبر را انتخاب کنید. فروشگاه نرمال لابو مرکز فروش انواع مواد شیمیایی آزمایشگاهی و مواد شیمیایی صنعتی امکان خرید کلرید آمونیوم Ammonium chloride با برند MERCK آلمان را فراهم کرده است شما می توانید برای خرید و یا اطلاع از قیمت کلرید آمونیوم با کارشناسان فروشگاه نرمال لابو تز طریق فرم استعلام و یا شماره های درج شده در سایت در تماس باشید.