رفراکتومتر نوعی لوازم اندازه گیری آزمایشگاهی می باشد که برای شناسایی و تشخیص میزان خالص بودن مواد آزمایشگاهی به کار گرفته می شود. عملکرد این دستگاه به شکلی است که با عبور نور از یک مایع، میزان زاویه شکست نور را محاسبه کرده و سپس بعد از مرتبط سازی با شاخص های انکساری، ضریب شکست مواد و غلظت محلول ها را اندازه گیری می کند. کاربرد رفرکتومتر به این صورت است که متخصصان از این دستگاه در آزمایشگاه ها و مراکز پزشکی جهت تشخیص و اندازه گیری چربی خون، قند خون، میزان اوره، میزان غلظت مایعات، پروتئین خون و غیره استفاده می کنند.
در یک آزمایشگاه شیمی لوازم و تجهیزات مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند تا آزمایشات گوناگون به نتیجه برسند. یکی از این تجهیزات لوازم اندازه گیری آزمایشگاهی می باشند که برای بررسی و اندازه گیری مواد شیمیایی به کار گرفته می شوند. در این بین لوازمی که بیشترین کاربرد را داشته باشند طبیعتا در اغلب آزمایشگاه ها موجود خواهند بود. بنابراین برای راه اندازی یک آزمایشگاه شیمی تجهیزات بسیاری باید خریداری گردد. به عنوان مثال برای وزن کردن انواع مواد شیمیایی، خرید ترازوی آزمایشگاهی باید در دستور کار قرار گیرد. یا برای هم زدن، مخلوط کردن، ترکیب کردن محلول ها و یا مایعات باید شیکر آزمایشگاهی خریداری گردد و برای اندازه گیری و تعیین شوری و چگالی ویژه آب، نسبت به خرید دستگاه رفرکتومتر باید اقدام شود. به همین ترتیب سایر لوازم اندازه گیری آزمایشگاهی هر کدام با توجه به کاربردشان باید خریداری و استفاده گردند. از آن جایی که تیم نویسندگی نرمال لابو هربار به معرفی یکی از امکانات آزمایشگاه می پردازد، امروز نیز در این مقاله قصد داریم به معرفی رفرکتومتر که جزو لوازم اندازه گیری آزمایشگاهی می باشد، بپردازیم. در این نوشته تمامی نکاتی که لازم است پیش از خرید رفرکتومتر بدان ها توجه نمایید، بیان خواهد شد. همچنین قیمت رفرکتومتر و عوامل تاثیرگذار بر آن را مورد بررسی قرار خواهیم داد. با ما همراه باشید. اما دستگاه رفرکتومتر چیست و کاربرد، انواع و قیمت خرید و فروش آن به چه صورت می باشد. دستگاه رفراکتومتر ابزاری است که با اندازه گیری ضریب شکست مایعات، جامدات و گازها میزان خلوص مواد را مشخص می کند. از این لوازم اندازه گیری آزمایشگاهی در صنایع غذایی، صنایع شیمیایی، صنایع رنگ، پزشکی، دامپزشکی، داروسازی، فارماکولوژی و غیره استفاده می شود. کلمه رفرکتومتر ترکیبی از دو کلمه رفرکتو به معنی شکستن و متر به معنی سنجش می باشد. به همین دلیل این دستگاه را به نام شکست سنج نیز می شناسند. متخصصان حوزه پزشکی از خرید رفرکتومتر برای تعیین مقدار چربی خون، قند خون، میزان اوره، غلظت اوره، میزان غلظت مایعات و پروتئین خون استفاده می کنند.
جالب است بدانید روش استفاده از این لوازم اندازه گیری آزمایشگاهی ساده است. برای اندازه گیری غلظت محلول ها کافی است چند قطره از مایع روی منشور دستگاه ریخته شود. مایعات ضریب شکست های متفاوتی دارند. با عبور نور از نمونه ی روی منشور، مقدار شاخص سنجیده می شود. از ضریب شکست آب مقطر به عنوان یک مقیاس برای سنجش ضریب شکست سایر مایعات استفاده می شود. این لوازم اندازه گیری آزمایشگاهی متناسب با کاربردی که دارد در انواع متفاوت تولید می شود. از جمله دستگاه های رفرکتومتر می توان به رفرکتومتر اتوماتیک، رفرکتومتر دیجیتال، رفرکتومتر آبه و رفرکتومتر چشمی اشاره کرد. اما خرید رفرکتومتر از چه نظر دارای اهمیت است. این دستگاه کاربرد های فراوانی در صنایع و آزمایشگاه های مختلف دارد. از جمله کاربرد های آن می توان به مواردی که در ادامه می آید، اشاره کرد. در آزمایشگاه های پزشکی برای تعیین میزان چربی خون، قند خون، اوره خون، غلظت ادرار و پروتئین خون استفاده می شود .در صنعت زنبورداری برای تعیین میزان قند موجود در عسل مورد استفاده قرار می گیرد .در استخر های پرورش ماهی و آبزی پروری ، میزان نمک و املاح آب را تعیین می کند .در دامپزشکی برای اندازه گیری مقدار پروتئین کل پلاسما در یک نمونه خون و ادرار کاربرد دارد .در تشخیص های دارویی ، برای اندازه گیری میزان تراکم خاص ادرار انسان استفاده می شود. همچنین برای تعیین میزان قند موجود در میوه ها و آب میوه ها خرید رفرکتومتر در دستور کار قرار می گیرد. انواع دستگاه رفراکتومتر برای اهداف گوناگون جهت خریداری موجود می باشد که قیمت رفرکتومتر نیز با توجه به نوع کاربرد آن متفاوت است. در حقیقت متناسب با محیط کار و هدفی که دنبال می شود دستگاه های رفرکتومتر متفاوتی تولید شده است. این دستگاه ها عبارتند از رفراکتومترر رومیزی ، رفراکتومتر دستی آنالوگ ، رفراکتومتر دستی دیجیتال ، رفراکتومتر آنلاین ، رفراکتومتر چشمی ، رفراکتومتر آبه ، رفراکتومتر اتوماتیک و رفراکتومتر فرایندی. در این قسمت از مقاله به بررسی بعضی از انواع این لوازم اندازه گیری آزمایشگاهی می پردازیم. ابتدا با خرید رفرکتومتر آشنا می شویم. رفراکتومتر آبه توسط ارنست آبه اختراع شد.
این دستگاه برای اولین بار توانست ضریب شکست مایعات را به دقت اندازه گیری کند. اساس این اندازه گیری ، بازتاب کل است. از رفراکتومتر آبه برای اندازه گیری مایعات استفاده می شود. منشور دستگاه را می توان با شاخص های ضریب بالا انتخاب کرد. نور حاصل از منبع تابش به وسیله ی آینه منعکس شده و به یک منشور مضاعف برخورد می کند. چند قطره از مایع مورد نظر بین منشور دوبل قرار داده می شود. در صورتی که زاویه برخورد نور کمتر از زاویه بحرانی بازتاب کل باشد پرتوهای نور از منشور دوبل و نمونه عبور می کنند. برای تعیین خط مرزی نور، تاریکی از میکروسکوپ و آینه ای با مکانیزم مناسب استفاده می شود. دقت رفرکتومتر آبه کلاسیک دو ده هزارم است. اندازه گیری رفرکتومتر های نیمه اتوماتیک به وسیله ی نمایشگر دیجیتالی نشان داده می شود. از این رو ، خواندن مداوم داده ها را امکان پذیر می سازد. اما همچنان تنظیم دستی این لوازم اندازه گیری آزمایشگاهی بسیار ضروری است و تفسیر داده ها به مهارت کاربر بستگی دارد .خرید رفرکتومتر آبه با توجه به نیاز متقاضی انجام می گردد. قیمت رفرکتومتر نیز با توجه به برند آن می تواند متغیر باشد. رفرکتورمتر دستی چیست. استفاده از رفرکتومترهای دستی همه کاره بسیار آسان است . از آنجایی که تعدادی مقیاس اندازه گیری در دسترس است ، انجام بسیاری از برنامه ها امکان پذیر می شود. زنبورداران برای تعیین مقدار آب در عسل و تولید کنندگان شراب برای تعیین میزان قند میوه و انگور، خرید رفرکتومتر را به انجام می رسانند. علاوه بر این ، برای تعیین میزان نمک آب در آکواریوم های دریایی از رفرکتومتر دستی استفاده می شود. مورد بعدی رفرکتومتر دیجیتال است. طرز کار رفرکتومترهای دیجیتالی مانند رفرکتومترهای دستی است. با این تفاوت که خط مرز نور و سایه به صورت خودکار تعیین و بازخوانی می شود. رفرکتومترهای دیجیتالی نسبت به رفرکتومترهای دستی از دقت بیشتری برخوردار هستند. بنابراین خرید رفرکتومتر دیجیتالی برای آزمایشات دقیق تر انجام می پذیرد. به همین ترتیب قیمت رفرکتومتر دیجیتالی نیز بالاتر می باشد. این دستگاه با انتخاب مقیاس های رایج در دسترس است.
رفراکتومتر اتوماتیک یا خودکار نسبت به دیگر انواع رفرکتومتر ها ، بیشترین میزان دقت را داشته و اختلاف در نتایج اندازه گیری شده بین اپراتورها را به طور کامل از بین می برد. از این لوازم اندازه گیری آزمایشگاهی بیشتر در محیط های آزمایشگاهی که به دقت بالایی نیاز دارد استفاده می شود .این دستگاه از دیودهای ساطع کننده نور ال ای دی، به عنوان منبع نور استفاده می کند. زیرا نسبت به لامپ های هالوژن تنگستن یا بخار سدیم از طول عمر بیشتری برخوردار است. وجود یک فیلتر تداخل ، سبب حفظ طول موج صحیح می شود. اصول اندازه گیری این دستگاه مانند سایر دستگاه های رفرکتومتر است. شدت نور منعکس شده به وسیله ی اسکنر دستگاه تعیین شده و مرز نور، تاریک به صورت خودکار تعیین می شود. خرید رفرکتومتر اتوماتیک ، در صنایع مختلف و برای تعیین میزان قند و کنترل کیفیت مواد غذایی و نوشیدنی ها استفاده می شود. در این دستگاه از مقیاس ضریب شکست بریکس استفاده می شود. مقدار ضریب شکستی که در دستگاه نمایش داده می شود ، به محتوای ماده خشک ساکارز در محلول آب خالص بستگی دارد. این دستگاه برای کنترل کیفیت آب میوه ها ، محصولات غذایی و محصولات پتروشیمی مانند نفت مورد استفاده قرار می گیرد .قیمت رفرکتومتر اتوماتیک با توجه به طول عمر بالای آن قابل قبول می باشد. در رفراکتومتر فرآیندی بدون نیاز به خارج کردن نمونه ها به آزمایشگاه کنترل ، امکان تجزیه و تحلیل مداوم از ضریب شکست فراهم است . این دستگاه شامل سنسورهایی است که درون خط یا در یک بای پس قرار دارند و به جعبه کنترل وصل می شوند . رفرکتومتر فرآیندی مانند سایر رفرکتومترهای پیشرفته ، با تعیین زاویه بحرانی نور تک رنگ از طیف وسیعی از زاویه های بروز و بر اساس اندازه گیری ضریب شکست عمل می کند .رفرکتومترهای فرآیندی می توانند طی اندازه گیری به دخالت صفر انسان نیاز داشته باشند و اندازه گیری زمان پردازش واقعی باشد . به همین دلیل از این دستگاه در صنایع مختلف مانند مواد غذایی ، شکر ، خمیر و کاغذ ، پالایش ، مواد شیمیایی و دارویی استفاده می شود. با خرید رفرکتومتر رومیزی ، به وسیله ی قطره چکان محلول مورد آزمایش را روی منشور قرار می دهند. سپس پیچ قفل منشور را محکم می کنند. محلول مورد آزمایش را باید به گونه ای روی سطح منشور پوشاند که حبابی ایجاد نشود.
ضریب شکست تابعی از دما است و باید دقت شود که اندازه گیری در دمای ثابت انجام شود. به همین دلیل ، محفظه های ورود و خروج محلول که دمای ثابتی دارد در رفرکتومتر رومیزی تعبیه شده است . اگر محلول مورد آزمایش فرار باشد باید با سرنگ به منفذ کنار منشور تزریق شود .از رفرکتومتر رومیزی درصنایع مختلفی مانند کارخانه های تولید روغن ، صنایع دارویی ، صنایع رنگ ، صنایع غذایی ، صنایع شیمیایی ، کارخانجات قند ، بررسی های زمین شناسی ، صنایع پزشکی ، تشخیص طبی و غیره استفاده می شود. نوبت به بررسی قیمت رفرکتومتر رسیده است. دستگاه های رفرکتومتر اهمیت و کاربرد بسیار گسترده ای دارند. به همین دلیل کارخانه های بسیاری در داخل و خارج از کشور اقدام به تولید آن کرده اند. قیمت رفرکتومتر متناسب با ساختار ، نوع مواد استفاده شده در ساخت و کاربردی که دارد متفاوت است. به عنوان نمونه قیمت رفرکتومتر رومیزی از قیمت رفرکتومتر دیجیتال و چشمی بیشتر است .دستگاه های رفرکتومتر تولید شده توسط کارخانه های داخل کشور در مقایسه با نمونه های مشابه تولید شده در کارخانه های خارج از کشور قیمت پایین تری دارند. از این رو خرید رفرکتومتر تولید شده در داخل کشور علاوه بر حمایت از تولیدات داخلی در صرفه جویی ارزی نیز موثر است .هنگام خرید رفرکتومتر باید به این نکته توجه شود که محصول خریداری شده از ضمانت نامه معتبر و خدمات پس از فروش برخوردار باشد .دستگاه رفرکتومتر از چه اجزایی تشکیل شده است. دستگاه های رفرکتومتر از بخش های مختلف نوری و خوانش تشکیل شده است که عبارتند از منشورهای متقارن ، بازتاب دهنده و چهارگوش ، منشورهای انتشار دهنده یا همان طیف ساز ، عدسی ها شامل چشمی ، شیئی و عدسی خوانش ، کندانسور ، آینه بازتاب دهنده نور ، آینه نوسانی ، کراتیکول و صفحه مدرج .طرز کار دستگاه رفرکتومتر چگونه است. اساس کار این دستگاه به این صورت است که با عبور نور از مایع جهت آن تغییر کرده و اصطلاحا شکست نور ایجاد می شود. با اندازه گیری زاویه شکست نور ، آن را با شاخص های انکساری ، ضریب شکست مواد و غلظت محلول ها مقایسه می کنند .پیش از استفاده از رفرکتومتر باید آن را با آب مقطر کالیبره نمود.
دستگاه را در حالت افقی نگه می داریم. صفحه نور روز دستگاه را باز کرده و دو قطره آب مقطر روی منشور آن قرار می دهیم. سپس صفحه نور روز را بسته و فشار می دهیم تا آب به طور یکنواخت در منشور پخش شود .طرز کار دستگاه رفرکتومتر چگونه است. برای تعیین مقدار غلظت مواد مختلف ، مقداری از آن را در حلال مناسب حل کرده و یک الی دو قطره از محلول را روی صفحه ی شیشه ای یا همان منشور دستگاه قرار می دهیم. پس از بستن درپوش ، آن را در مقابل نور که می تواند نور مصنوعی یا طبیعی باشد قرار می دهیم. پس از این کار به چشمی نگاه می کنیم .در این حالت یک قسمت دایره ای شکل مشاهده خواهیم کرد که حاوی شاخص مورد استفاده برای نوع خاص مایعات است. خطی که با عبور نور از مایع و منشور ایجاد می شود به صورت یک نقطه ی روشن در نمای کلی و یا به صورت یک رنگ آبی در بالا و یک رنگ سفید در پایین نمای دایره ای مشخص می شود. این خط باید در نقطه صفر شاخص قرار گیرد. در غیر این صورت پیچ های کالیبراسیون را روی شکست سنج تنظیم می کنیم تا این کار انجام شود . توجه داشته باشید در پایان کار عددی روی نمایشگر دستگاه ظاهر می شود که آن را با استفاده از جداول بریکس و یا جداول حرارتی تفسیر می کنیم. پس از خرید رفرکتومتر باید با نحوه نگهداری از آن نیز آشنا گردیم. بنابراین هنگام کار با دستگاه رفرکتومتر لازم است تا نکاتی را مورد توجه قرار دهید. برای جلوگیری از کپک زدن عدسی ها باید دستگاه را در محیطی خشک و دارای تهویه مناسب قرار داد. پس از استفاده از مواد و محلول های خوردنده باید بلافاصله رفرکتومتر را پاک و تمیز نمود تا از صدمه به بخش های مکانیکی و اپتیکی جلوگیری شود .برای تمیز کردن بخش های نوری یا اپتیکی رفرکتومتر از پارچه های کتان ، محلول اتر و یا گزیلول استفاده می شود. هرگز نباید این بخش را با دست لمس کرد .این دستگاه از تعداد زیادی آینه و منشور تشکیل شده است. به همین دلیل برای جلوگیری از بهم ریختن تنظیمات ، باید از تکان دادن رفرکتومتر خود داری نمود. از آن جایی که قیمت رفرکتومتر به عنوان یک لوازم اندازه گیری آزمایشگاهی بالا می باشد، با رعایت این نکات عمر آن افزایش یافته و از خرید مجدد آن بی نیاز خواهیم شد. همانطور که پیشتر نیز گفتیم رفراکتومتر یا رفرکتومتر به معنای شکست سنج، نوعی دستگاه آزمایشگاهی است که جهت شناسایی و تشخیص درجه خالص بودن مواد آزمایشگاهی به کار برده می شود. در واقع این دستگاه عملیات رفراکتومتری را با اندازه گیری ضریب شکست مواد یعنی مایعات، جامدات و گازها انجام می دهد. در حال حاضر متخصصان از این دستگاه در مصارف گوناگونی همچون آزمایشگاه ها و مراکز پزشکی جهت تشخیص و اندازه گیری چربی خون، قند خون، میزان اوره، میزان غلظت مایعات، پروتئین خون استفاده می کنند. همچنین رفرکتومتر ضمن استفاده در مصارف پزشکی در حوزه صنعت، دامپزشکی، داروسازی، فارماکولوژی، صنایع غذایی، صنعت رنگ و غیره مورد استفاده قرار می گیرد. دستگاه رفرکتومتر شامل دو بخش نوری و خوانش می باشد که هر کدام از این بخش ها نیز از قسمت های مختلفی تشکیل می شود. منشورها متقارن و بازتاب دهنده و چهارگوش می باشند. منشورهای انتشار دهنده یا همان طیف ساز، عدسی ها که خود شامل چشمی، شیئی و عدسی خوانش هستند، کندانسور، آینه بازتاب دهنده نور، آینه نوسانی، کراتیکول و صفحه مدرج. البته باید توجه شود که بخش خوانش از اجزای رفرکتومتر چشمی و دستی محسوب می شود و در رفرکتومترهای اتوماتیک این بخش در صفحه دیجیتال قرار می گیرد. بیایید نحوه کار رفرکتومتر آزمایشگاهی را بار دیگر مرور نماییم. عملکرد این دستگاه به گونه ای است که با عبور نور از یک مایع، میزان زاویه شکست نور یعنی میزان تغییر مسیر نور هنگام عبور از مایع را محاسبه کرده و سپس بعد از مرتبط سازی با شاخص های انکساری، ضریب شکست مواد و غلظت محلول ها را اندازه گیری می کند. برای کار با این دستگاه لازم است که یک الی دو قطره از یک مایعی که ماده حل شده در آن موجود می باشد را برای اندازه گیری در ابتدا بر روی صفحه شیشه ای دستگاه بریزید و سپس پس از بستن درپوش، آن را در مقابل نور مصنوعی یا طبیعی قرار دهید. نحوه خواندن رفرکتومتر به این صورت است که با نمایان شدن عدد بر روی دستگاه می توانید با کمک جداول بریکس و یا جداول حرارتی، عدد به دست آمده را تفسیر نمایید. امروزه خرید رفرکتومتر در انواع متنوع و مختلفی امکان پذیر می باشد.
از آن جمله می توان به رفرکتومترر رومیزی، رفرکتومتر دستی آنالوگ، رفرکتومتر دستی دیجیتال و رفرکتومتر آنلاین اشاره کرد. بهتر است نحوه نگهداری از دستگاه رفراکتومتر را نیز بار دیگر یادآوری نماییم چرا که با رعایت نکاتی که پیشتر گفتیم و بازهم در ادامه خواهیم آورد، طول عمر دستگاه افزایش می یابد. رفرکتومتر را در محیطی خشک و دارای تهویه استفاده نمایید. این امر برای جلوگیری از کپک زدن عدسی ها حائز اهمیت می باشد. برای جلوگیری از صدمه به بخش های مکانیکال و اپتیکی لازم است تا در صورت استفاده از مواد و محلول های خوردنده، بلافاصله دستگاه را پاک و تمیز نمایید. از پارچه های کتان و محلول اتر و یا گزیلول برای برای تمیز کردن بخش های نوری یا اپتیکالی رفرکتومتر استفاده نمایید. قبلا نیز خاطرنشان کردیم که هرگز این بخش را با دست لمس نکنید. از تکان دادن رفرکتومتر پرهیز کنید. چرا که با توجه به این که رفرکتومتر از تعداد زیادی آینه و منشور تشکیل شده است، امکان دارد تنظیمات دستگاه بهم بریزد. چنانچه قصد خرید رفرکتومتر را دارید می توانید خرید خود را از نرمال لابو، یکی از جامع ترین مراکز فروش تجهیزات آزمایشگاهی به انجام رسانید. مجموعه نرمال لابو با بیش از پنجاه سال تجربه در زمینه فروش انواع لوازم اندازه گیری آزمایشگاهی، بهترین برند دستگاه رفرکتومتر را در اختیار شما قرار می دهد. همچنین نرمال لابو به عنوان یکی از قطب های خرید و فروش تجهیزات آزمایشگاهی، مناسب ترین قیمت رفرکتومتر را عرضه می دارد. بنابراین خریداران گرامی می توانند با خیالی آسوده و مطمئن از هر جهت اقدام به تهیه رفرکتومتر از وب سایت نرمال لابو نمایند.
انواع دستگاه رفرکتومتر برای خریداری در بازار موجود می باشد که با توجه به نحوه کارکرد قیمت رفرکتومتر نیز متغیر است. بنابراین اگر با انواع این لوازم اندازه گیری آزمایشگاهی آشنا گردیم می توانیم متوجه قیمت رفرکتومتر نیز شویم. اولین نوع رفرکتومتر رومیزی می باشد. رفرکتومتری به معنای تعیین ضریب شکست گازها، جامدات نیمه شفاف و مایعات توسط دستگاه رفرکتومتر است. ضریب شکست نیز به معنای مقدار انحراف نور بعد از عبور از جسم مزبور که این عدد برای تشخیص نوع، مقدار و خلوص آنها مهم است. از این مشخصه برای شناسایی مواد یا ارزیابی نمودن خلوص استفاده می شود و بعد از معین شدن ضریب شکست در کنار شناسایی مواد مقدار آن نیز محاسبه خواهد شد. رفراکتومتر یا رفرکتومتر به معنای شکست سنج است که نوعی از تجهیزات آزمایشگاهی برای شناسایی و تشخیص درجه خالص بودن مواد آزمایشگاهی کاربرد دارد. به عبارت دیگر این دستگاه عملیات رفراکتومتری را با اندازه گیری ضریب شکست مواد جامد، مایع و گازها انجام می دهد. اجزا تشکیل دهنده رفرکتومتر رومیزی شامل سیستم نوری است که خود شامل عدسی چشمی و قسمت خوانش می باشد که در ادامه به بیان آن ها می پردازیم. منشور متقارن، منشور بازتاب دهنده، آینه نوسانی یا همان چرخانه ای، گروه منشوری طیف ساز یا انتشار دهنده، عدسی شیئی، منشور چهار گوش یا همان متوازی الاضلاع، کراتیکول، عدسی چشمی، عدسی خوانش یا قرائت، آینه بازتاب دهنده نور، صفحه مدرج و در نهایت کندانسور اجزای یک رفرکتومتر می باشند. ناگفته نماند که اجزای نام برده شده مربوط به رفراکتومتر آبه می باشد و تنظمیات آن به صورت دستی یا چشمی است. برای رفرکتومترهای اتوماتیک اندازه گیری ها در صفحه دیجیتال است. حال بیایید عملکرد رفرکتومتر رومیزی را مورد بررسی قرار دهیم. رفرکتومترهای چشمی قبل از اندازه گیری باید با بلوک شیشه ای کالیبره بشود که برای این کار یک قطره نفتالین بروماید را بر روی سطح شفاف بلوک شیشه ای قرار داده و سطح شفاف بلوک شیشه ای را بر روی منشور بازتاب دهنده پسبانده و موقع قرائت از طریق عدسی چشمی، دقت کنید که خط مرزی در وسط خط تقاطع قرار گیرد که فقط در همین حالت جواب درست را دریافت خواهید کرد.
جهت حفظ صحت و دقت در اندازه گیری رفرکتومترها بایستی مواردی را رعایت نمود. دستگاه رفرکتومتر را در مکانی خشک و تهویه دار نگهداری کنید تا عدسی ها کپک نزنند. بعد از کار با محلول های خورنده باید دستگاه تمیز شود تا از صدمه به قسمت های اپتیکی و مکانیکال دستگاه جلوگیری به عمل آید. در صورت امکان بعد از آزمایش و تمیز کردن دستگاه آن را در جعبه خود قرار دهید. هیچ گونه محلول آلوده کننده ای و همین طور ماده جامدی نباید در محل قرار گرفتن نمونه جا بماند، چون باعث خراشیدگی سطح منشور می شود. هرگز قسمت های اپتیکال یا همان نوری را با دست لمس نکنید. برای تمیز کردن این قسمت ها از پارچه کتان با اتر یا گزیلول استفاده نمایید. از تکان دادن شدید دستگاه اجتناب کنید. چون دستگاه رفرکتومتر مجموعه ای از منشورها و آینه هاست، تکان شدید باعث بهم خوردن تنظیم آن خواهد شد. روش های اندازه گیری رفرکتومتر رومیزی بدین صورت است که به وسیله قطره چکان محلول را در جایگاه مخصوص نمونه بگذارید و پیچ و قفل منشور را محکم کنید. محلول باید تمامی سطح منشور را بپوشاند و حبابی به هیچ وجه وجود نداشته باشید. آینه های انعکاسی نور را تنظیم نمایید تا محدوده دید کامل روشن شود. پیچ رفراکتومتر را با نگاه کردن در عدسی چشمی آن به گونه ای بچرخانید که خط مرزی به صورت تقارن قرار گیرد و تنها محوطه سیاه و سیفید دیده شود. با خواندن عدد مشخص شده قرائت پایان می گیرد. در صورتی که ماده مورد آزمایش جامد باشد بایستی از قسمت پولیش شده روی منشور قرار بگیرد. اندازه گیری بدون استفاده از آینه بازتابش و منشور متقارن انجام می شود، برای این کار سطح ماده را با نفتالین برومید تمیز کنید و روی منشور بازتابش قرار دهید. در صورتی که ضریب شکست ماده جامد بیشتر از یک و شصت و شش صدم باشد به جای نفتالین برومید از دیازومتان استفاده نمایید. عملکرد رفرکتومتر چشمی نیز نیاز است تا مورد بررسی قرار گیرد. اصطلاح رفرکتومتری به معنی تعیین ضریب شکست گازها، مایعات و جامدات نیمه شفاف، توسط دستگاه رفرکتومتر می باشد. ضریب شکست یک جسم عبارت است از مقدار انحراف نور پس از عبور از جسم مزبور. این عدد برای تشخیص نوع، خلوص مواد و مقدار آنها مهم و با ارزش می باشد.
به طور معمول از این مشخصه، برای شناسایی مواد یا ارزیابی خلوص آنها استفاده می شود. بعد از معین شدن ضریب شکست، علاوه بر شناسایی مواد، مقدار آن را نیز می توان محاسبه کرد. دستگاه رفرکتومتر کاربردهای زیادی در صنایع گوناگون دارد. کاربردهای رفرکتومتر در صنایع غذایی، دارویی و شیمیایی برای تعیین ضریب شکست، درصد غلظت و اندازه گیری بریکس محلول‌ها در حین و پس از پروسه تولید می باشد. این دستگاه قابلیت اندازه‌گیری ضریب شکست نور و نیز بریکس را برای یک محلول دارا می باشد. علاوه بر این ها از رفرکتومتر برای اندازه گیری غلظت مواد حل شده در حلال مانند درصد غلظت نمک طعام در حوضچه های پرورش ماهی و یا تعیین میزان آب در عسل استفاده می شود. در صنایع غذایی هم این دستگاه کاربرد بسیار زیادی دارد. به طور مثال در کارخانه های قند برای تعیین بریکس محلول قند و یا میزان الکل، اچسل و کلوسترونبرگ در نوشیدنی ها استفاده می شود. در پزشکی برای پی بردن به میزان اوره و پروتئین خون، میزان نمک موجود در آن و غلظت مایعات مختلف استفاده می شود و مهم ترین کاربرد آن در پزشکی تعیین غلظت ادرار در آزمایشگاه است. در صنایع خودرو سازی نیز جهت کنترل وزن مخصوص اسید باتری و ضد یخ نیز مورد استفاده قرار می گیرد. بریکس واحدی است که بیان گر میزان ذرات جامد موجود در یک محلول است و اصولا به درصد حل شونده ی حل شده در پایه حلال بستگی دارد. ضریب شکست یا همان ان دی مانند نقطه ذوب، جوش، دانسیته و غیره از خواص فیزیکی مواد است. امروزه رفرکتومتر در سه نوع کلی موجود است. رفرکتومتر دستی یا چشمی، رفرکتومتر پرتابل دیجیتال و رفرکتومتر رومیزی. رفرکتومتر دستی آنالوگ دارای خطای اندازه گیری مشخصی می باشند که به صورت یک استوانه هستند که بدون باطری کار می کنند و در انتهای آن یک چشمی قرار دارد و کاربر با نگاه کردن درون چشمی می تواند نور بازتابی از سطح نمونه را بر روی نوار مدرج درون چشمی مشاهده نماید و از این طریق میزان غلظت نمونه قابل محاسبه خواهد بود.
واضح است که کاربری فوق العاده آسان دارند ولیکن دقت این روش اندازه گیری به مراتب پایین تر از روش های دقیق رفرکتومتری می باشد. مدل های سری اچ آر رفرکتومترهای دستی یک کمپانی آلمانی، برای سنجش ضریب شکست در انواع محلول ها در صنعت پتروشیمی، اتومبیل شامل ضد یخ، اسید باتری و روان کننده ها و اندازه گیری پارامترهای شوری، قند و الکل در صنایع غذایی و بسیاری از صنایع مختلف ایده آل هستند. پیش از کار با دستگاه رفرکتومتر حتما آموزش کالیبراسیون رفرکتومتر چشمی را فرا بگیرید. پیشنهاد می شود قبل از هر بار استفاده از این لوازم اندازه گیری آزمایشگاهی مراحل صحت سنجی را انجام دهید. در آخر باید بگوییم در این مطلب که توسط تیم نویسندگی نرمال لابو تهیه گشته به طور کامل درباره خرید رفرکتومتر صحبت کردیم و به بررسی قیمت رفرکتومتر پرداختیم. چنانچه قصد خرید این لوازم اندازه گیری آزمایشگاهی را دارید می توانید با شماره های قرار گرفته در وب سایت تماس حاصل نمایید و پس از اتمام پروسه خرید، محصول را درب منزل تحویل بگیرید.
