نام فسفریک اسید، نام IUPAC اسید ارتو فسفریک است. پیشوند –ortho برای تمایز این اسید از سایر اسیدهای حاوی فسفر (اسیدهای پلی فسفریک) استفاده می شود. هیچ تفاوتی بین اسید ارتوفسفریک و اسید فسفریک وجود ندارد زیرا هر دو این اسم ترکیب یکسانی را توصیف می کنند. اسید اورتوفسفریک اسید معدنی ضعیفی است که فرمول شیمیایی H۳PO۴ دارد. این یک اسید غیر سمی است. علاوه بر این، یک ترکیب حاوی فسفر مهم است که از آن یون فسفات دی هیدروژن (H۲PO۴- مشتق می شود) است. بنابراین، یون بسیار مهم برای گیاهان است زیرا منبع اصلی فسفر است. حال ممکن است این سوال پیس بیاید که تفاوت بین اسید ارتو فسفریک و اسید فسفریک چیست؟ هیچ تفاوتی بین اسید ارتوفسفریک و اسید فسفریک وجود ندارد زیرا هر دو نام ترکیب شیمیایی یکسانی را با فرمول شیمیایی H۳PO۴ توصیف می کنند.
فرایند تولید ارتو فسفریک اسید:
ارتو فسفریک اسید ortho- Phosphoric acid با دو فرایند تولید می شود :
فرایند مرطوب
فرایند حرارتی
روش حرارتی به طورمعمول یک محصول غلیظ و خنثی تولید می کند.اسیدتولید شده به وسیله ی مسیرمرطوب کمترخالص است اما درتولید کود از آن استفاده می شود.
- فرایند مرطوب (Wet process):
ارتو فسفریک اسیدortho- Phosphoric acid ازطریق فلوراپاتیت که به نام سنگ فسفات شناخته می شود، Ca۳(PO۴)۲.CaF۲ بوسیله افزودن اسیدسولفوریک غلیظ (۹۳%) دریک سری از راکتورها به خوبی مخلوط می شود.این امر منجر به تولید اسیدفسفریک و سولفات کلسیم (گچ) و سایر ناخالصی های نامحلول می شود.آب اضافه می شود و گچ به وسیله فیلتراسیون همراه با سایر مواد نامحلول (مانند سیلیس)حذف می شود.فلوراید،به عنوان H۲SiF۶ درمرحله بعدبافرایند تبخیرحذف می شود.
- فرایند حرارتی (Thermal process):
مواد اولیه برای این فرایند فسفر و هوا هستند.در ابتدا ،فسفر به کوره اسپری می شود و در هوا در دمای حدود ۱۸۰۰-۳۰۰۰ کلوین سوزانده می شود.اکثر فرایندها ازهوای مرطوب استفاده می کنند و در بسیاری از آن ها بخار به مشعل فسفر اضافه می شود تافیلم اسیدهای پلی فسفریک متراکم تولید شود.این فیلم تولید شده از برج دارای مشعل ساخته شده از فولاد ضدزنگ محافظت می کند.همچنین محصولاتی از برج مشعل به طور مستقیم به برج هیدراتاسیون منتقل می شود تاواکنش زیرصورت گیرد.در عوض ،فسفر ممکن است درهوای خشک سوزانده شود.پنتوکسیدفسفر به عنوان یک پودر سفید و به صورت جداگانه به اسیدفسفریک ortho-Phosphoric acid تبدیل می شود.این روش اجازه می دهد که حرارت بازیافت شده و دوباره استفاده شود.سوزاندن و هیدراتاسیون مستقیم،همانطور که قبلا شرح داده شد،شرایط بسیار خورنده ایجاد می کند.این تجهیزات از فولادضد زنگ یا آجرکربن ساخته شده است.برای کاهش خوردگی ،دیوارهای مشعل و برج های هیدراتور سرد می شوند،اما محصولات راکتور با دمای پایین برای بازیافت گرما مفید هستند.اسید تولید شده به عنوان محصول دارای غلظت حدود ۸۵% است.
روش تولید ارتو فسفریک اسید در ایران:
در ایران از اثر اسید سولفوریک بر کانیهای آپاتیتی اسید فسفریک تولید میشود. از آنجا که فسفر و آرسنیک در گروه پنجم جدول شیمیایی (تناوبی) قرار دارند و در طبیعت نیز به احتمال زیاد در کانیهای مختلف با هم وجود دارند و فقط در درصد خلوص آنها اختلاف میباشد. چنانکه میدانید آرسنیک از عناصر سمی و کشنده به شمار میآید و وجود آن در کانیهای آپاتیتی که اسید فسفریک از آنها تهیه میشود و غالباً در صنایع خوراک دام و بهداشتی مصرف میگردد خطری مهم محسوب میگردد. البته روشهای تولید اسید فسفریک مثل احتراق فسفر خالص این مشکل را حل نموده اما قیمت تمام شده بسیار بالاتر از بهرهگیری از کانیهای آپاتیتی است. فلوئور یکی دیگر ازموادی است که سمیت دارند و جزء لاینفک کانیهای آپاتیتی است.
اسیدفسفریک Phosphoric acid یا فسفریک اسید، اسیدمعدنی بی رنگ و بی بو بوده و این اسید به نام اورتوفسفریک نیزنامیده می شود.این ماده می تواند مایع یا جامد کریستالی شفاف باشد که برای فلزات وهمچنین بافت انسانی خورنده است.تولیدکنندگان موادغذایی ونوشیدنی آن را دوست دارند زیرا ارزان هستند،ودرصنایع مختلف قابلیت مصرف به شکل خوراکی دارند وبه عنوان نگهدارنده نیز عمل می کنند.
خصوصیات ارتو فسفریک اسید:
ماده غیرسمی است.
محلول بی رنگ و بی بو است.
کاربرد ارتو فسفریک اسید:
ارتو فسفریک اسید یا همان اسید فسفریک بعنوان الکترولیت در سلولهای سوختی و بعنوان کاتالیزور مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین از فسفریک اسید غالباً در کودهای شیمیایی استفاده می شود و بعنوان افزودنی های مواد غذایی نیز کاربرد دارد. از دیگر مصارف فسفریک اسید می توان به تصفیه آب، استفاده در شوینده ها و در پزشکی اشاره نمود.
- کاربرد ارتو فسفریک اسید درغذاها و نوشیدنی ها:
اسیدفسفریک که اغلب به عنوان تنظیم کننده اسیدیته ی غذاهایی مانند مربا،گوشت فراوری شده (سوسیس و کالباس و…)و پنیر عمل می کند،در مواد غذایی استفاده می شود.درصنعت نوشیدنی، ارتو فسفریک اسید به عنوان یک عامل اسیدی مورد استفاده قرار می گیرد.این ماده کمک می کند تا از تولید قارچ ها و تشکیل باکتری ها جلوگیری شود.همچنین به این نوشیدنی ها طعم می افزاید.با این حال،بحث زیادی درمورد اثرات بهداشتی و مزایای این اسید وجود دارد.
-کاربرد رتو فسفریک اسید در محصولات مراقبت شخصی:
وجود ارتو فسفریک اسید درتولید انواع محصولات مراقبت شخصی بسیارضروری است.برخی از آن ها شامل محصولات حمام ،عطرها،محصولات مراقب ازمو و رنگ ها و محصولات ناخن، آرایش و دیگر محصولات مراقبت از پوست است ازسوی دیگر، ارتو فسفریک اسید نیز در کنترل سطح PH این محصولات استفاده می شود.
کاربرد ارتو فسفریک اسید در کشاورزی:
برخی گزارش ها نشان می دهند که تقریبا۸۰درصد از ارتو فسفریک اسید تولید شده در تولید کود استفاده میشود. ارتو فسفریک اسید نیز به عنوان یک ماده افزودنی و طعم دهنده در خوراک حیوان یا مرغ استفاده میشود.
کاربرد ارتو فسفریک اسید در دارو ها:
این اسید بیشتر به عنوان یک واسطه در دارو سازی استفاده میشود. یکی از موارد اصلی استفاده ازارتو فسفریک اسید در دندانپزشکی است. این ماده به عنوان یک محلول اچ استفاده می شود و معمولا برای تمیز کردن دندان کاربرد دارد. استفاده های دیگر از اسیدفسفریک شامل مایعات سفید کننده ی دندان و دهان شویه است.اسیدفسفریک معمولا در دارو های ضد تهوع نیز استفاده می شود.
فروشگاه نرمال لابو فعال در زمینه فروش و پخش مواد شیمیایی آزمایشگاهی و صنعتی، آماده ارائه خدمات در حوزه فروش ارتو فسفریک اسید ۸۵% با برند مرک آلمان به دانشگاهیان، محققان و صنعتگران می باشد. شما می توانید ارتو فسفریک اسید ۸۵% را با بهترین کیفیت و مناسب ترین قیمت از نرمال لابو خریداری کنید. نرمال لابو با افتخار اعلام می کند برای تامین نیازهای بازارهای داخلی اقدام به واردات و فروش محصولات مرک آلمان کرده است و با اطمینان به کیفیت محصولات تولیدداخل و وجود بازار مناسب و درجهت احترام به حق انتخاب مشتری ضمن ارائه محصولات تولید داخل به واردات و فروش محصولات اورجینال مرک آلمان نیز پرداخته است برای خرید مواد شیمیایی با برند MERCK آلمان با کارشناسان فروش نرمال لابو در ارتباط باشید.