اکسید روی

اکسید روی (ZINC OXIDE) با فرمول شیمیایی ZNO، پودری سفید رنگ با دانه بندی بسیار ریز و وزن مخصوص ۶/۵، دارای بلوری ۶ وجهی است که در آب نامحلول می باشد. این ماده از اکسیداسیون فلز نقره ای ۲ ظرفیتی روی که دارای جرم اتمی ۳۸/۶۵ و نقطه جوش ۹۰۷ درجه سانتی گراد است، در اثر حرارت بدست می آید. کاربرد آن در تهیه مواد شیمیایی دیگر، همچنین مواد معدنی و مواد آلی در حال افزایش است.
اکسید روی گردی به رنگ سفید تا خاکستری، بدون بو و مزه ای تلخ، نامحلول در آب و الکل و محلول در قلیاها و اسیدها می باشد. این ماده احتراق ناپذیر و نیمه رسانا است. اکسید روی به عنوان یک ماده آمفوتر با اسیدهایی مانند هیدروکلریک اسید واکنش داده و نمک های روی تولید و با بازها سبب تولید زینکات ها می شود. یکی از خواص مهم آن جذب اشعه ماورا بنفش در زیر ۳۶۶ نانومتر می باشد که از این نظر در بین رنگدانه ها منحصر به فرد است. از خواص بیوشیمیایی آن ضدقارچ و ضد کپک بودن آن است.
تولید اکسید روی
برای تولید اکسید روی سه روش وجود دارد. دو روش حرارتی (غیر مستقیم یا فرانسوی و مستقیم یا آمریکایی) و یک روش تر
فرآیند غیر مستقیم (فرانسوی):
در این فرآیند روی فلزی در یک مخزن گرافیتی ذوب می شود و در دمای بالای ۱۰۰۰ درجه تبخیر می شود. بخارهای روی با اکسیژن موجود در هوا واکنش می دهد و ZnO تولید می شود. سپس این بخارات وارد محفظه خنک کننده شده و جمع آوری می شوند. در این روش اکسید روی به دست آمده خالص می باشد و برای مصارف دارویی و عکاسی به کار می رود.
فرآیند مستقیم (آمریکایی):
در این فرآیند موادی مانند سنگ معدن روی و یا کانه های اکسیدی و سولفیدی روی با حرارت دادن به بخار روی تولید می شود. به دلیل خلوص پایین مواد اولیه محصول نهایی نیز با کیفیت پایین تولید می شود و ممکن است شامل مواد اسیدی به فرم ترکیبات اکسی سولفور باشد که این مواد را می توان به وسیله شستشو با محلول های آمونیاکی و یا نمک های آمونیوم خنثی کرد.
فرآیند تر:
در این فرآیند به محلول سولفات روی، سدیم هیدروکسید یا کربنات سدیم اضافه می کنند تا هیدروکسید روی یا کربنات روی رسوب کند. سپس این رسوب ها را جدا و تکلیس می کنند تا به اکسید روی تبدیل شوند. در این روش می توان با کنترل دما، سرعت و چگالی مواد خام، به محصول دلخواه دست پیدا کرد.
کاربرهای اکسید روی
مصارف صنعتی: این ترکیب در ساخت مواد فراوانی در صنعت مانند پلاستیک، سرامیک، شیشه، سیمان، لاستیک (تایر اتومبیل)، نرم‌کننده، رنگ‌ها، مومها، چسب، غذاها، باتری و… استفاده می‌شود. پودر اکسید زینک کاربردهای فراوانی دارد. کاربردهای اصلی آن به صورت خلاصه ارائه می‌شود. بیشتر کاربردها از واکنش اکسید روی به عنوان ماده تشکیل دهنده سایر اجزای روی استفاده می‌کنند. کاربرد آن در علم مواد شامل ضریب شکست بالا، رسانایی حرارتی بالا، آنتی بیوتیک و مواد محافظ اشعه UV می‌باشد. به طریق مشابه به موادی مثل پلاستیک، سرامیک، شیشه، چوب، سیمان، رنگ، گریس، پماد، چسب، مهر، رنگ دانه، باتری، مواد به کار رفته در اطفاء حریق و بسیاری موارد دیگر استفاده می‌شود.
مصارف دارویی: در پزشکی و بهداشت این ترکیب با نام زینک اکساید در پودر بچه، پمادهای پوستی، کرم ضد آفتاب، شامپو ضدشوره و… استفاده می‌شود. پماد زینک اکساید در درمان ضایعات پوستی مستعد عفونت مانند سوختگی، اگزما، سوختگی پای نوزادان، خراشیدگی و گزش حشرات، ضد التهاب خفیف پوستی و همچنین در ترکیب کالامین به عنوان ضد خارش کاربرد دارد. اکسید روی دارای خواص مرطوب‌کننده، آنتی‌بیوتیکی و دئودورانت است. به دلیل آثار ضد سبوم و منعکس‌کننده اشعه UV در ترکیب کرم‌های ضد آفتاب نیز استفاده می‌شود.
مصارف آرایشی اکسید: روی مصارف فراوانی در صنایع آرایشی دارد. این ترکیب می‌تواند اشعه UV خورشید را جذب کرده و از پوست در مقابل آفتاب سوختگی و سایر خسارات اشعه UV محافظت نماید. اکسید روی یکی از مهم‌ترین ترکیبات مواد آرایشی معدنی است. از آنجا اکسید روی توسط پوست قابل جذب نیست بنابراین باعث هیچ گونه حساسیت پوستی نمی‌شود و غیر حساسیت زا و غیر جوش زا می‌باشد. همچنین در تولید دئودورانت‌ها و صابون‌ها کاربرد دارد. این ترکیب در حذف بوی بد بدن و جلوگیری از رویش باکتری‌ها کمک می‌کند و به خوبی موجب تسکین هر گونه حساسیت پوستی می‌شود.
مصارف خوراکی و غذایی: جهت تقویت و بعنوان مکمل معدنی روی استفاده می‌شود، فرآیند اضافه کردن مواد مغذی به مواد غذایی برای افزایش ارزش غذایی آن است. اکسید روی در غلات صبحانه، نوشیدنی‌های غذایی یافت می‌شود. مقدار اکسید روی اضافه شده به مواد غذایی ممکن است متفاوت باشد. خواندن برچسب مواد غذایی و لیست مواد تشکیل دهنده می‌تواند به شما کمک کند غذاهای غنی شده با مواد معدنی را شناسایی کنید. روی ضروری است، به این معنی که شما باید آن را از مواد غذایی که می‌خورید دریافت کنید. اگر شما نمی‌توانید آن را از منابع طبیعی تهیه کنید، غذاهای غنی شده انتخاب خوبی برای شما هستند. روی برای واکنش‌های آنزیمی، سلامتی ایمنی، بهبود زخم و سنتز DNA بسیار مهم است.

با در نظر گرفتن این موضوع که اکسید روی در صنایع مختلف کاربرد فراوان دارد توصیه می شود در هنگام کار کردن روی اکسید تمامی ملاحظات در نظر گرفته شود تا سبب آسیب به فرد نشود. 
-باید هنگام استفاده از اکسید روی یا مواد آماده‏‌ی آن بر روی پوست خود، کمی مراقب باشید. این ماده نمی‌‏تواند برای زخم‌ها و سوختگی‌های شدید استفاده شود.
-باید مراقب بود که این ماده وارد دهان و چشم‌ها نشود. قرار گرفتن در معرض دود اکسید روی می‏‌تواند ریه‏‌ها را تحریک کند و باعث “تب بخار فلز” گردد که می‏‌تواند علائمی شبیه به سرماخوردگی ایجاد کند. بنابراین، استنشاق بخار اکسید روی خطرناک است، هر چند خود اکسید روی سمی نیست.

اکسید روی از جمله ترکیبات شیمیایی محسوب می شود که در طبیعت به عنوان ماده معدنی زینتی یافت می شود. خرید اکسید روی برای کاربردهای مختلف در صنایع گوناگون از فروشگاه اینترنتی نرمال لابو به صورت دائمی صورت می گیرد. نرمال لابو یکی از اصلی ترین مراجع فروس انواع مواد شیمیایی ست و بسیاری از مسانی که قصد خرید اکسید روی دارند را پوشش داده و نیاز شان به اکسید روی را برطرف می نماید. خرید اکسید روی برای برای استفاده در لعاب کاری، جوهر چاپ سفید، چسب سفید، شیشه مات، محصولات لاستیکی و کاشی و سرامیک انجام می گیرد. نرمال لابو بستری آماده کرده است تا خرید اکسید روی به آسانی در آن صورت پذیرد.